Załącznik Nr 1

do Uchwały nr XXXVII/249/2010

Rady Gminy Białobrzegi

z dnia 27 września 2010 r.

 

 

 

 

STRATEGIA ROZWOJU

GMINY BIAŁOBRZEGI

NA LATA 2011– 2022

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Opracowanie:	Antoni Dymon
	Jacek Świder

 

 

 

 

 

 

 

 

Białobrzegi 2010

 

 

SPIS TREŚCI

 

Wstęp. 2

CZĘŚĆ I 2

I. Rys historyczny. 2

II. Położenie geograficzne. 2

III. Analiza struktury demograficznej.......................................................................................18

IV. Stan i struktura bezrobocia................................................................................................27

V. Oświata...............................................................................................................................28

VI. Ochrona zdrowia...............................................................................................................34

VII. Pomoc społeczna.............................................................................................................36

VIII. Kultura.............................................................................................................................37

IX. Baza sportowo - wypoczynkowa.......................................................................................43

X. Turystyka............................................................................................................................45

XI.  Infrastruktura techniczna..................................................................................................53

XII. Rolnictwo..........................................................................................................................58

XIII. Przedsiębiorczość...........................................................................................................59

XIV. Analiza budżetu Gminy Białobrzegi................................................................................63

 XV. Analiza SWOT.................................................................................................................66

CZĘŚĆ II.................................................................................................................................74

Podsumowanie dotychczas wykonanych zadań.....................................................................74

CZĘŚĆ III................................................................................................................................78

Powiązanie ze strategicznymi dokumentami programowymi na poziomie regionu i gminy....78

 CZĘŚĆ IV..............................................................................................................................92

Strategiczny program rozwoju................................................................................................92

I Analiza problemów i możliwych sposób ich rozwiązywania.................................................92

 

II Wizja Gminy Białobrzegi w 2022 roku...............................................................................101

III Misja Gminy Białobrzegi na lata 2011 2022.....................................................................103

IV Cele i zadania strategiczne dla poszczególnych obszarów.............................................104

V Wdrażanie i monitoring strategii........................................................................................117

 

 

 Wstęp

 

Strategia rozwoju gminy w założeniu stanowi dokument ujmujący wieloletnie cele i uwarunkowania rozwoju tejże jednostki terytorialnej wraz z uwzględnieniem zewnętrznych i wewnętrznych czynników o charakterze gospodarczym, społecznym i terytorialnym w ujęciu długoterminowym. W myśl ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z dnia 6 grudnia 2006 r. strategia jest podstawowym narzędziem prowadzenia tej polityki zarówno w skali kraju, regionu jak i w skali lokalnej. Strategia rozwoju gminy wpisuje się także w układ dokumentów programowych według standardów Unii Europejskiej, zgodnych z ustawą o zasadach prowadzenia polityki rozwoju począwszy od Strategii Rozwoju Kraju, skończywszy na programach operacyjnych i strategiach regionalnych.

Strategia jest dokumentem planistycznym, który przede wszystkim diagnozuje sytuację społeczno – gospodarczą gminy, jej słabe i mocne strony oraz priorytetowe kierunki rozwoju. Powinna stać się podstawą prowadzenia właściwej polityki przez poszczególne podmioty działające na scenie lokalnej, a w szczególności przez władze publiczne. Ważne, aby rozwój gminy opierał się na maksymalnym wykorzystaniu potencjału wewnętrznego miejscowych podmiotów, jak również położenia, zasobów naturalnych itd.

Kluczowym pytaniem, na jakie powinna odpowiadać strategia rozwoju jest:, „Co należy zrobić, aby sytuacja mieszkańców uległa poprawie, a gmina rozwijała się w przyszłości?” W przypadku niniejszego dokumentu pytanie brzmi:, „Co, kiedy i w jaki sposób należy zrobić, aby zapewnić zrównoważony rozwój Gminy Białobrzegi?”

Opracowanie strategii rozwoju jest warunkiem koniecznym przy pozyskiwaniu środków finansowych z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą programowania określoną w artykule 10 Rozporządzenia Rady WE nr 1083/ 2006 z dnia 11 lipca 2006 r. cele funduszy realizowane są w ramach systemu wieloletniego programowania zorganizowanego w kilku etapach składających się z określenia priorytetów, finansowania oraz systemu zarządzania i kontroli.

 

Strategia rozwoju gminy powinna charakteryzować się:

ü  kompleksowością rozwiązań zaistniałych problemów, traktowania gminy jako części szerszego otoczenia stanowiącego zbiór szans i zagrożeń rozwojowych

ü  rozwiązywaniem dzisiejszych problemów przez pryzmat przyszłości, w uznaniu iż postęp jako wyraz rozwoju jest znacznie istotniejszy niż przetrwanie

ü  uznaniem, że dla efektywnego rozwoju gminy niezbędne jest równoczesne osiąganie efektów społeczno-gospodarczych, ekologiczno-przestrzennych jak i finansowych.

 

Niniejszy dokument został opracowany jako narzędzie dla władz lokalnych oraz podmiotów spełniających istotną rolę z punktu widzenia rozwoju gminy, dzięki któremu będą one mogły racjonalnie organizować swoje działania w kilkuletnim horyzoncie czasowym. Nie ulega wątpliwości, że sukces gminy zależy od skutecznego i efektywnego zarządzania. Jest ono możliwe wyłącznie wówczas, gdy realizowane są cele podporządkowane jasnej i co ważne akceptowanej społecznie strategii rozwoju.

Autorzy strategii położyli duży nacisk na możliwości twórczego działania przedstawicieli społeczności lokalnej, wykorzystanie jej wiedzy i doświadczeń. Podstawowe prace analityczne i diagnostyczne, a także obejmujące konstrukcję dokumentu końcowego wykonała Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A., współpracując z przedstawicielami Urzędu Gminy. Punktem wyjścia dla planów strategicznych stał się raport o stanie społeczno – gospodarczym Gminy Białobrzegi. Wspólnie wypracowane i uświadomione problemy przełożone zostały na misję gminy, jej wizję w roku kończącym realizację strategii oraz obszary działań na przyszłość. Efektem prac jest strategia zawierająca grupową wiedzę i doświadczenia. Wspólna praca RARR S.A. i przedstawicieli gminy miała między innymi na celu zwiększenie akceptacji społecznej dla proponowanych rozwiązań. Pozwala to przypuszczać, iż jej efektywność i oddziaływanie będą długoterminowe.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

CZĘŚĆ I

 

I. Rys historyczny

 

Początek powstania niektórych miejscowości z terenu Gminy Białobrzegi sięga XVI wieku. Białobrzegi na przestrzeni kilku wieków należały do Klucza Łańcuckiego, a rezydencja w Łańcucie była centrum administracyjnym tego latyfundium. Dobra te należały kolejno do czterech możnych rodów: Pileckich, Stadnickich, Lubomirskich, i do 1938 r. Potockich.
Gmina Białobrzegi, jako jednostka administracyjna, utworzona została w 1973 r. Obecnie w wyniku ostatniej reformy administracyjnej kraju białobrzeska gmina od 01.01.1999 r. wraz z Miastem Łańcut i gminami: Czarną, Łańcutem, Rakszawą, Markową oraz Żołynią tworzy powiat łańcucki w nowo powstałym województwie podkarpackim.

Białobrzegi jako gmina posiada własny herb – „Ziemia” przedstawiający ośmioziarnisty kłos zboża symbolizujących osiem sołectw Gminy Białobrzegi.

 

 

 

II. Położenie geograficzne

 

Teren Gminy Białobrzegi leży w obrębie Prowincji Karpat i Podkarpacia, w zasięgu Kotliny Sandomierskiej, na południowo-wschodnim skraju Puszczy Sandomierskiej. Większość terenu gminy ma ukształtowanie równinne, jedynie zalesiona część północna jest lekko pofałdowana. Klimat gminy oznacza się dużą zmiennością, co związane jest z jej położeniem na pograniczu dwóch różnych subregionów: Kotliny Sandomierskiej i Przedgórza Karpackiego.

Gmina zlokalizowana jest w środkowo-wschodniej części województwa podkarpackiego. Od północnego zachodu graniczy z Gminą Żołynia, od północnego wschodu z Gminą Grodzisko Dolne, od wschodu z Gminą Tryńcza, południowego wschodu z Gminą Przeworsk, od południa z Gminą Łańcut i Miastem Łańcut, od zachodu z Gminą Czarna.
Gmina Białobrzegi zajmuje powierzchnię 56,13km². Ludność gminy liczy 8 349 osób (stan na dzień 31.12.2009 r.).

Zasięgiem administracyjnym obejmuje 8 sołectw:
- Białobrzegi /prawa/,
- Białobrzegi /lewa/,
- Budy Łańcuckie /prawa/,
- Budy Łańcuckie /lewa/,
- Dębina,
- Korniaktów Południowy,
- Korniaktów Północny,
- Wola Dalsza.

Gmina Białobrzegi oddalona jest od ośrodków przemysłowych, posiada dobre warunki wypoczynkowe, piękny krajobraz i czyste powietrze. Rekreacyjne zaplecze gminy stanowi kompleks leśny w okolicach Korniaktowa Płn. Gmina leży w paśmie wzmożonej aktywności gospodarczej związanym z głównym kierunkiem komunikacyjnym o znaczeniu krajowym i europejskim z zachodu na wschód. Położona jest w sąsiedztwie linii kolejowej Medyka – Kraków, oraz w pobliżu międzynarodowej trasy E-4. Rozwinięta sieć dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich umożliwia dobrą komunikację z okolicznymi miastami tj. Łańcutem, Leżajskiem, Przeworskiem oraz Rzeszowem. Plan budowy autostrady przewiduje jej przebieg przez teren gminy, przecinając ja wzdłuż na odcinku około 17km.

Mapa 1 Położenie Gminy Białobrzegi na tle Polski

Gmina Białobrzegi

		Mapa 3 Obecny układ drogowy w województwie podkarpackim

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

BIAŁOBRZEGI - znajdują się w centrum Gminy Białobrzegi w odległości 9 km na północny-wschód od Łańcuta. Białobrzegi podzielone są przepływającą rzeką Wisłok na dwie części: prawą i lewą. Centrum wsi znajduje się w Białobrzegach prawych i obejmuje obszar położony wzdłuż drogi powiatowej nr 163 Łańcut - Podzwierzyniec – Białobrzegi. Znajdują się tutaj: Urząd Gminy Białobrzegi, Ośrodek Zdrowia, Gminny Ośrodek Kultury i Czytelnictwa, Ochotnicza Straż Pożarna, Zakład Gospodarki Komunalnej, Publiczne Gimnazjum, Zespół Szkół (szkoła podstawowa i przedszkole), pełnowymiarowa hala sportowa, boisko wielofunkcyjne, boisko sportowe, kościół parafialny i cmentarz. Ponadto na tym terenie zlokalizowanych jest wiele podmiotów sektora prywatnego: bank spółdzielczy, piekarnia, bar, sklepy (spożywcze, odzieżowy i przemysłowy), składy materiałów budowlanych, opałowych i nawozów, stacja paliw, myjnia i warsztat samochodowy.

Wieś Białobrzegi graniczy z następującymi miejscowościami: od północy z Żołynią (Gmina Żołynia), od zachodu z Smolarzynami (Gmina Żołynia), Wolą Dalszą i Dębiną (Gmina Białobrzegi), od południa z Kosiną (Gmina Łańcut) i od północy z Korniaktowem Północnym i od wschodu z Korniaktowem Południowym (Gmina Białobrzegi).

Białobrzegi znajdują się w paśmie oddziaływania wzmożonej aktywności gospodarczej związanej z głównym kierunkiem komunikacyjnym o znaczeniu krajowym i europejskim z zachodu na wschód. Położone są w sąsiedztwie linii kolejowej Medyka – Kraków (około 4 km od najbliższej stacji kolejowej do centrum wsi). Rozwinięta sieć dróg gminnych i powiatowych umożliwia dobre połączenia komunikacyjne z okolicznymi miastami, tj. Łańcutem, Leżajskiem, Przeworskiem oraz Rzeszowem. Plan budowy autostrady przewiduje jej przebieg przez lewą część wsi Białobrzegi.

Położenie geograficzne wsi na pograniczu dwóch odmiennych subregionów: Kotliny Sandomierskiej i Przedgórza Karpackiego powoduje dużą zmienność klimatu, który w dużej mierze kształtowany jest przez warunki lokalne, takie jak: poziom zalesienia, czy wilgotność gruntu. Średnia, wieloletnia suma odpadów na terenie białobrzeskiej gminy nie przekracza 700 mm rocznie, co w połączeniu ze stosunkowo wysoką wartością średniej, rocznej temperatury (+ 8 °C) stwarza dogodne warunki do produkcji rolniczej. Białobrzeskie okolice (lewa strona) porastają rozległe kompleksy leśne obfitujące w runo leśne i zwierzynę łowną.

Wieś Białobrzegi zajmuje powierzchnię 1548 ha. Ma charakter rolniczy, szczególnie po jej lewej stronie.

 

Fotografia 1 Urząd Gminy w Białobrzegach

Źródło: opracowanie własne – Jacek Świder

BUDY ŁAŃCUCKIE - znajdują się w wschodniej części Gminy Białobrzegi
w odległości 16 km od Łańcuta. Budy Łańcuckie podzielone są przepływającą rzeką Wisłok.  Wynikiem takiego układu przestrzennego jest wyodrębnienie się dwóch obszarów, które można określić mianem centrum. Pierwszy z nich w prawobrzeżnej części wsi obejmuje obszar położony wzdłuż drogi powiatowej nr 1518 R Korniaktów Płd. – Budy Łańcuckie od boiska sportowego po budynki szkoły, Domu Kultury i ośrodka zdrowia o długości około 1km. Drugie wyodrębnione centrum znajduje się w lewobrzeżnej części wsi i obejmuje teren wzdłuż drogi powiatowej nr 1275 R Czarna- Białobrzegi-Laszczyny od Domu Kultury i boiska sportowego po szkołę podstawową i halę sportową o długości około 0,5km. Czynnikiem spajającym miejscowość jest kościół parafialny i cmentarz, które znajdują się w lewobrzeżnej części wsi.

 

Wieś Budy Łańcuckie graniczy z następującymi miejscowościami: od północy
z Opaleniskami (Gmina Grodzisko Dolne), od zachodu z Korniaktowem Płn. i Korniaktowem Płd. (Gmina Białobrzegi), od południa z Nowosielcami (Gmina Przeworsk) i Rogóżnem (Gmina Łańcut) i od wschodu z Świętoniową (Gmina Przeworsk), Gniewczyną Łańcucką (Gmina Tryńcza) i Laszczynami (Gmina Grodzisko Dolne).

 

Budy Łańcuckie położone są w sąsiedztwie linii kolejowej Medyka – Kraków (około 4 km od najbliższej stacji kolejowej do prawobrzeżnego centrum wsi). Rozwinięta sieć dróg gminnych i powiatowych umożliwia dobre połączenia komunikacyjne z okolicznymi miastami, tj. Łańcutem, Leżajskiem, Przeworskiem oraz Rzeszowem. Plan budowy autostrady przewiduje jej przebieg przez lewą część miejscowości. Położenie geograficzne wsi na pograniczu dwóch odmiennych subregionów: Kotliny Sandomierskiej i Przedgórza Karpackiego powoduje dużą zmienność klimatu, który w dużej mierze kształtowany jest przez warunki lokalne, takie jak: poziom zalesienia, czy wilgotność gruntu. Średnia, wieloletnia suma odpadów na terenie białobrzeskiej gminy nie przekracza 700mm rocznie, co w połączeniu ze stosunkowo wysoką wartością średniej, rocznej temperatury (+ 8°C) stwarza dogodne warunki do produkcji rolniczej. Lewobrzeżną część wsi porastają rozległe kompleksy leśne. Wieś Budy Łańcuckie zajmuje powierzchnię 1640ha. Ma charakter rolniczy, szczególnie po jej lewej stronie.

 

 

DĘBINA - znajduje się w południowo-zachodniej części Gminy Białobrzegi
w przy granicy z Miastem Łańcut i miejscowością Głuchów. Dębina położona jest po prawej stronie Wisłoka. Centrum wsi Dębina obejmuje obszar o długości około 0,5 km położony wzdłuż drogi powiatowej nr 1519 R Łańcut – Podzwierzyniec – Białobrzegi. Znajdują się tutaj: Dom Kultury, Biblioteka Publiczna, budynek Ochotniczej Straży Pożarnej.

 

Wieś Dębina graniczy z następującymi miejscowościami: od północy i wschodu
z Białobrzegami (Gmina Białobrzegi), od południowego-wschodu z Kosiną (Gmina Łańcut) od południowego-zachodu z Głuchowem (Gmina Łańcut), od zachodu z Miastem Łańcut
i od północnego-zachodu z Wolą Dalszą (Gmina Białobrzegi). Wieś ciągnie się na stosunkowo dużej długości około 8 km wzdłuż drogi powiatowej nr 1519 R pomiędzy Białobrzegami, a Łańcutem.

 

Dębina znajduje się w paśmie oddziaływania wzmożonej aktywności gospodarczej związanej z głównym kierunkiem komunikacyjnym o znaczeniu krajowym i europejskim
z zachodu na wschód. Położona jest w sąsiedztwie linii kolejowej Medyka – Kraków (centrum wsi znajduje się około 5 km od najbliższej stacji kolejowej w Łańcucie). Rozwinięta sieć dróg gminnych i powiatowych oraz bezpośrednie sąsiedztwo drogi wojewódzkiej nr 877 stanowią o dobrych połączeniach komunikacyjnych z najbliższymi miastami, tj. Łańcutem, Leżajskiem, Przeworskiem oraz Rzeszowem.

 

Położenie geograficzne wsi na pograniczu dwóch odmiennych subregionów: Kotliny Sandomierskiej i Przedgórza Karpackiego powoduje dużą zmienność klimatu, który w dużej mierze kształtowany jest przez warunki lokalne. Średnia, wieloletnia suma odpadów na terenie białobrzeskiej gminy nie przekracza 700 mm rocznie, co w połączeniu ze stosunkowo wysoką wartością średniej, rocznej temperatury (+ 8 °C) stwarza dogodne warunki do produkcji rolniczej. Dębina charakteryzuje się razem z Wolą Dalszą najlepszymi ziemiami dla celów rolniczych w Gminie Białobrzegi.

Wieś Dębina zajmuje powierzchnię 745 ha. Jest to miejscowość o charakterze rolniczym
z zabudowaniami rozciągniętymi głównie wzdłuż dróg powiatowych. Obszary zabudowy
są niekiedy przerywane rozległymi pastwiskami w części wsi leżącej przy granicy
z Białobrzegami.

 

 

 

 

KORNIAKTÓW POŁUDNIOWY - leży w południowo-wschodniej części Gminy Białobrzegi, w powiecie łańcuckim, w odległości ok. 32 km od miasta wojewódzkiego Rzeszów, 13 km od miasta powiatowego Łańcut. Wieś od strony północnej graniczy z miejscowością Korniaktów Płn., od południowej z miejscowością Rogóżno, od zachodniej z miejscowością Białobrzegi /prawa/, natomiast od wschodniej z miejscowością Budy Łańcuckie /prawa/. Od strony południowo – wschodniej granicę wioski wyznacza rzeka Wisłok. Rzeźba terenu jest stosunkowo słabo zróżnicowana, przeważają powierzchnie równinne, słabo faliste. Korniaktów Płd. zajmuje powierzchnię 321ha.

 

KORNIAKTÓW PÓŁNOCNY - położony jest w południowo-wschodniej części Gminy Białobrzegi w powiecie łańcuckim. Wieś rozciąga się wzdłuż rzeki Wisłok. Sołectwo to od strony północnej graniczy z miejscowością Kopanie (Gmina Żołynia), od południowej z miejscowością Korniaktów Południowy, od zachodniej z miejscowością Białobrzegi /lewa/, a od wschodniej z miejscowością Budy Łańcuckie /lewa/. Przeważają tu tereny faliste i pagórkowate o różnicach wysokości dochodzących do 30 m n.p.m. Położenie geograficzne gminy na pograniczu Kotliny Sandomierskiej i Przedgórza Karpackiego powoduje dużą zmienność klimatu, który w dużej mierze kształtowany jest przez warunki lokalne, takie jak: poziom zalesienia, czy wilgotność gruntu. Średnia, wieloletnia suma odpadów na tym terenie nie przekracza 700 mm rocznie, co w połączeniu ze stosunkowo wysoką wartością średniej, rocznej temperatury (+ 8 °C) stwarza dogodne warunki do produkcji rolniczej. Występujące na terenie Korniaktowa Płn. leśne zespoły roślinne są zróżnicowane i tworzą szereg odrębnych biotopów. Niewielki obszar zajmują również podmokłe łąki. W północnej części miejscowości znajduje się duży kompleks leśny, urozmaicony stawami, wchodzący w skład Zmysłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Korniaktów Płn. zajmuje powierzchnię 515 ha.

 

WOLA DALSZA - znajduje się w zachodniej części Gminy Białobrzegi przy granicy z Miastem Łańcut. Wola Dalsza położona jest po prawej stronie Wisłoka na równinie rozpościerającej się wzdłuż koryta rzeki, jedynie niewielka jej część znajduje się po lewej stronie rzeki.

Centrum wsi Wola Dalsza obejmuje obszar o długości około 4 km położony wzdłuż drogi powiatowej nr 1520R Dąbrówki – Wola Dalsza - Głuchów i drogi powiatowej nr 1521R Czarna - Wola Dalsza od budynku Domu Kultury do skrzyżowania z drogą wojewódzką nr 877 Leżajsk – Dynów.

            Znajdują się tutaj: Dom Kultury, Biblioteka Publiczna, budynek Ochotniczej Straży Pożarnej, Zespół Szkół (szkoła podstawowa i przedszkole), nowoczesna hala sportowa, boisko sportowe, kościół parafialny i cmentarz, stacja paliw, stacja obsługi pojazdów, restauracja i hotel. Końcowy fragment tego obszaru stanowi również najbardziej nasyconą działalnością gospodarczą część nie tylko Woli Dalszej, ale również całej Gminy Białobrzegi. Są tutaj zlokalizowane jedne z największych zakładów przemysłowych w Powiecie Łańcuckim: Transsystem S.A., Przedsiębiorstwo Naprawy Taboru PKS Sp. z o.o.

Wieś Wola Dalsza graniczy z następującymi miejscowościami: od północy
z Smolarzynami (Gmina Żołynia) i Dąbrówkami (Gmina Czarna), od zachodu z Wolą Małą (Gmina Czarna), od południa z Łańcutem (Gmina Łańcut) i Dębiną (Gmina Białobrzegi),
od wschodu z Białobrzegami (Gmina Białobrzegi).

Wola Dalsza znajduje się w paśmie oddziaływania wzmożonej aktywności gospodarczej związanej z głównym kierunkiem komunikacyjnym o znaczeniu krajowym i europejskim z zachodu na wschód. Położona jest w sąsiedztwie linii kolejowej Medyka – Kraków (centrum wsi znajduje się około 3 km od najbliższej stacji kolejowej w Łańcucie). Rozwinięta sieć dróg gminnych i powiatowych oraz bezpośrednie sąsiedztwo drogi wojewódzkiej nr 877 stanowią o dobrych połączeniach komunikacyjnych z najbliższymi miastami, tj. Łańcutem, Leżajskiem oraz Rzeszowem. Przez teren Woli Dalszej planowana jest ponadto budowa autostrady.

Położenie geograficzne wsi na pograniczu dwóch odmiennych subregionów: Kotliny Sandomierskiej i Przedgórza Karpackiego powoduje dużą zmienność klimatu, który w dużej mierze kształtowany jest przez warunki lokalne. Średnia, wieloletnia suma odpadów na terenie białobrzeskiej gminy nie przekracza 700 mm rocznie, co w połączeniu ze stosunkowo wysoką wartością średniej, rocznej temperatury (+ 8 °C) stwarza dogodne warunki do produkcji rolniczej. Wola Dalsza charakteryzuje się najlepszymi ziemiami dla celów rolniczych w Gminie Białobrzegi.

 

            Wieś Wola Dalsza zajmuje powierzchnię 844 ha. Jest to miejscowość podmiejska
o zróżnicowanym charakterze, zarówno przemysłowo-usługowym (część zachodnio-południowa granicząca z Łańcutem), jak i rolniczym (część wschodnia sąsiadująca
z Białobrzegami i północna wzdłuż Wisłoka).

 

 

Mapa 4 Mapa województwa podkarpackiego

Gmina Białobrzegi

Mapa 5 Mapa powiatu łańcuckiego

 

Mapa 6 Mapa Gminy Białobrzegi

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

Rzeki:

Sieć hydrograficzną gminy stanowi 16 km odcinek Wisłoka z dopływami: Sawą, Mikośką, Kosinką, Graniczną, Młynówką i Płytnicą.

 

Obok wód powierzchniowych ważną rolę w działalności ekonomicznej i życiu codziennym odgrywają wody podziemne, które na terenie gminy są podstawą funkcjonowania wodociągów wiejskich i indywidualnych źródeł zaopatrzenia w wodę.

 

Gmina Białobrzegi została, zgodnie z zatwierdzoną dokumentacją hydrogeologiczną, włączona w obręb strefy ochronnej wokół Głównego Zbiornika Wód Podziemnych - 425 - „Dębica - Stalowa Wola -Rzeszów", największego i najbardziej zasobnego w wodę zbiornika czwartorzędowego w rejonie Zapadliska Przedkarpackiego.

 

 

 

 

 

 

 

 

Źródło: Gmina Białobrzegi- tereny GZWP

 

 

W pobliżu Gminy Białobrzegi zlokalizowany jest jeden punkt krajowej sieci monitoringu. Jest to punkt w Łańcucie, w obrębie Głównego Zbiornika Wód Podziemnych. Wykonane przez WIOŚ Rzeszów badania wykazały, iż woda w tym punkcie wykazuje jakość klasy „Ib” – wody wysokiej klasy.

 

 

Podsumowanie:

 

Z analizy map układu drogowego wynika, że Gmina Białobrzegi poprzez bliskość E-4 oraz drogi wojewódzkiej 877 ma dogodne połączenie zarówno ze stolicą Podkarpacia jak i resztą kraju. Plan budowy autostrady przewidujący jej przebieg przez teren gminy, przecinając ją wzdłuż na odcinku około 17km, stwarza  po jej realizacji nowe możliwości w sferze gospodarczej, turystycznej itp. Analizując mapę układu kolejowego można zauważyć, że w bliskim sąsiedztwie gminy przebiega linia kolejowa Medyka – Kraków. Taka lokalizacja jest dodatkowym atutem gminy. Biorąc pod uwagę kryterium stanu środowiska można stwierdzić, że jego stan jest dobry. Występujące wody podziemne, na terenie gminy są podstawą funkcjonowania wodociągów wiejskich i indywidualnych źródeł zaopatrzenia w wodę.

 

 

III. Analiza struktury demograficznej

 

Gmina Białobrzegi jest jedną z 6 gmin wiejskich w powiecie łańcuckim. Zajmuje powierzchnię 56,13km². Zamieszkuje ją ogółem 8349 osób (stan na początek XII 2009r.), co plasuje ją na trzecim miejscu w powiecie pod względem liczby ludności. Gęstość zaludnienia na 1 km² wynosi 146 osób. Biorąc pod uwagę dane dotyczące sąsiednich gmin tj. Żołynia (pow. 57km², gęstość zaludnienia na 1km² 118 osób), Rakszawa (pow. 66 km², gęstość zaludnienia na 1 km² 108 osób), Łańcut (pow. 107 km², gęstość zaludnienia na 1 km² 193 osób), można postawić tezę, że Gmina Białobrzegi należy do gmin o średniej gęstości zaludnienia.

Tabela 1 Miejscowości wchodzące w skład Gminy Białobrzegi

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi.

Największą miejscowością pod względem powierzchni w gminie Białobrzegi są Budy Łańcuckie (16,40km2 )a najbardziej zaludnioną: Wola Dalsza (230) i Korniaktów Południowy (196 osób/km2).

Wykres 1 Powierzchnia miejscowości w km2

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi.

Tabela 2 Liczba mieszkańców w latach 2000 - 2009

Lata	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009
Liczba mieszkańców (ogółem)	7957	7978	8008	8026	8094	8147	8169	8210	8305	8349
W poszczególnych miejscowościach:
Białobrzegi	2290	2309	2317	2315	2320	2334	2342	2360	2383	2395
Budy Łańcuckie	1849	1838	1840	1841	1835	1853	1855	1866	1884	1896
Dębina	841	843	838	851	867	885	893	903	921	929
Korniaktów Południowy	586	588	591	609	614	613	615	617	626	630
Korniaktów Północny	532	536	541	537	543	542	538	545	551	553
Wola Dalsza	1859	1864	1881	1874	1915	1920	1926	1919	1940	1946

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi.

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi.

Wykres ilustruję zmianę liczby ludności Gminy Białobrzegi w latach 2004 – 2009. Zaobserwować można wyraźny systematyczny wzrost liczby ludności, który w okresie 2004 –2009 wyniósł 392 osoby w stosunku do 2004 roku. Na liczbę ludności zameldowanej w gminie mają istotny wpływ: stały przyrost naturalny oraz utrzymujące się od kilku lat dodatnie saldo migracji.

 

Tabela 3 Wskaźnik feminizacji w gminie Białobrzegi.

Ilość kobiet na 100 mężczyzn

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi.

 

Wskaźnik feminizacji w roku 2009 w Gminie Białobrzegi wynosił 104 i jest nieznacznie niższy od średniego wskaźnika dla województwa podkarpackiego - 105 oraz dla powiatu łańcuckiego -106.

 

Tabela 4 Ekonomiczna struktura wiekowa ludności Gminy Białobrzegi w latach 2004-2009

Źródło: Główny Urząd Statystyczny; Bank Danych Regionalnych- www.stat.gov.pl

 

Analiza ekonomicznej struktury wiekowej gminy pozwala zauważyć niekorzystne zjawiska występujące w tej sferze. Zmniejsza się odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym tj. do 17 lat (spadek z 29,60% w 2000 do 24,93% w roku 2009). Zjawisko to może niekorzystnie wpływać w przyszłości na rozwój gminy. Zaobserwować można również, że społeczeństwo gminy zaczyna się „starzeć”, czego dowodem jest powolny wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym.

Wg stanu na koniec roku 2009 mieszkańcy w wieku przedprodukcyjnym stanowili 24,93% ludności, odsetek osób w wieku produkcyjnym wyniósł 60,2%, natomiast mieszkańców w wieku poprodukcyjnym było 14,9%. Wśród mieszkańców w wieku poprodukcyjnym widoczna jest znaczna przewaga kobiet nad mężczyznami, udział kobiet w tej grupie w roku 2009 stanowił ponad 69,6%.

 

Tabela 5 Ruch naturalny ludności Gminy Białobrzegi w latach 2000 - 2009

Lata	Małżeństwa	Urodzenia	Zgony	Przyrost naturalny
2000	53	102	86	+16
2001	61	95	79	+16
2002	40	97	67	+30
2003	42	92	77	+15
2004	53	97	81	+16
2005	49	91	60	+31
2006	54	100	71	+29
2007	63	92	70	+22
2008	65	110	65	+45
2009	58	108	79	+29

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

 

 

Wykres 3 Ruch naturalny ludności w Gminie Białobrzegi w 2009r.

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

 

Tabela 6 Ruch naturalny ludności Gminy Białobrzegi na tle Gmin Podregionu rzeszowsko-tarnowskiego w 2009r.

Wyszczególnienie	Małżeństwa	Urodzenia	Zgony	Przyrost naturalny	Przyrost naturalny na 1000 mieszkańców
	w liczbach bezwzględnych
Gminy wiejskie
Białobrzegi	58	108	79	29	3,48
Czarna	68	121	100	21	1,9
Łańcut	116	251	181	70	3,4
Markowa	50	77	79	- 2	- 0,3
Rakszawa	51	89	66	23	3,2
Podregion Rzeszowski	4010	6595	5125	1470	2,4
Województwo	13 878	22 224	18 225	3 999	1,9

Źródło: Główny Urząd Statystyczny; Bank Danych Regionalnych- www.stat.gov.pl

 

Wskaźnik przyrostu naturalnego na 1000 mieszkańców w gminie Białobrzegi w roku 2009 wyniósł 3,48. Wskaźnik ten jest najwyższy w porównaniu do innych gmin podregionu i województwa. Najniższy wskaźnik (ujemny) odnotowano w gminie Markowa, wyniósł – 0,3. Wskaźnik przyrostu naturalnego na 1000 mieszkańców w gminie Białobrzegi w roku 2009 był wyższy niż wskaźnik dla podregionu rzeszowsko-tarnobrzeskiego i województwa, które odpowiednio wynosiły: 2,4 oraz 1,9.

 

Tabela 7 Wskaźnik ruchu naturalnego ludności w gminie Białobrzegi w przeliczeniu na 1000 mieszkańców

Lata	Małżeństwa	Urodzenia	Zgony	Przyrost naturalny
	na 1 000 mieszkańców
2000	6,66	12,81	10,81	+2,00
2001	7,65	11,91	9,90	+2,01
2002	5,00	12,11	8,37	+3,74
2003	5,23	11,46	9,59	+1,87
2004	6,55	11,98	10,01	+1,97
2005	6,01	11,17	7,36	+3,81
2006	6,61	12,24	8,69	+3,55
2007	7,67	11,21	8,53	+2,68
2008	7,83	13,25	7,83	+5,42
2009	6,95	12,94	9,46	+3,48

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Przyrost naturalny ludności w 2009 roku w województwie podkarpackim wyniósł 1,9. Wskaźnik ten w tym samym czasie dla powiatu łańcuckiego wynosił 2,4, a dla Gminy Białobrzegi 3,48. Tendencja wysokiego wskaźnika przyrostu naturalnego (z małymi wahnięciami) utrzymuje się od roku 2005 do chwili obecnej.

 

Wykres 4 Przyrost naturalny w Gminie Białobrzegi w przeliczeniu na 1000 mieszkańców w latach 2000 – 2009

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Równie ważnym czynnikiem, obok przyrostu naturalnego, kształtującym stan zaludnienia jest migracja ludności. Na podstawie analizy „napływu” i „odpływu” ludności z gminy, można stwierdzić, że sytuacja ta w ostatnich latach kształtuje się korzystnie.

Tabela 8 Migracje ludności w gminie Białobrzegi latach 2000-2009

Lata	Napływ	Odpływ	Saldo migracji
1	2	3	4
2000	52	60	-8
2001	49	44	5
2002	53	53	0
2003	73	69	4
2004	92	41	51
2005	81	59	22
2006	59	66	-7
2007	110	91	19
2008	78	28	50
2009	97	78	19
R – m:	744	589	155

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

Saldo migracji wewnętrznej w latach od 2000 do 2009 roku utrzymuje się na poziomie dodatnim.
W okresie badanym społeczność gminy w wyniku migracji powiększyła się o 155 osób. Na pewno ma na to wpływ wyodrębnienie przez gminę terenów pod zabudowę przemysłową, usługową i mieszkaniową z przygotowaną infrastrukturą techniczną w dobrej lokalizacji, przyciągając inwestorów, osoby fizyczne z poza gminy do osiedlania się.

 

Wykres 5 Napływy i odpływy ludności w Gminie Białobrzegi w latach 2000-2009

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Podsumowanie:

Dzięki zaprezentowanym danym można wskazać najistotniejsze informacje dotyczące sytuacji demograficznej gminy:

·         Zwiększa się liczba ludności gminy, na którą to wpływ mają stały przyrost naturalny oraz dodatnie saldo migracji;

·         Zmniejsza się udział osób w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności gminy przy jednoczesnym nieznacznym wzroście osób w wieku poprodukcyjnym;

·         Przyrost naturalny utrzymujący się na poziome dodatnim;

·         Korzystne zjawisko migracji – saldo migracji utrzymuje się na poziomie dodatnim.

 

Podsumowując można stwierdzić, że sytuacja demograficzna Gminy Białobrzegi jest stosunkowo dobra. W gminie, w przeciągu ostatnich lat zaobserwować można niekorzystne trendy tak charakterystyczne dla całego województwa oraz kraju, polegające na „starzeniu” się społeczeństwa. Zmiany te mogą skutkować:

·         Spadkiem liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym, co z kolei może rodzić wiele problemów z utrzymaniem i finansowaniem istniejącej sieci szkół podstawowych.

·         Wzrostem liczby ludności w wieku produkcyjnym, co z jednej strony jest korzystne dla rozwoju gospodarki, jednakże z drugiej może wpływać na wzrost poziomu bezrobocia;

·         Wzrostem liczby osób w wieku poprodukcyjnym, może skutkować powstaniem problemów np. z zakresu ochrony zdrowia i opieki społecznej (zwiększona liczba emerytów w stosunku do osób aktywnych zawodowo).

IV. Stan i struktura bezrobocia

 

W gminie Białobrzegi bez zatrudnienia na dzień 31. 12. 2009r. pozostawało łącznie 586 osób, w tym 269 kobiet. Stopa bezrobocia w województwie podkarpackim na koniec 2009 roku wynosiła 15,1% natomiast dla powiatu łańcuckiego była ona nieco wyższa i wynosiła 15,4%. W samej Gminie Białobrzegi stopa bezrobocia kształtowała się na nieznacznie niższym poziomie jak w całym województwie i powiecie łańcuckim i wynosiła 11,7%. W rzeczywistości wskaźnik ten może być wyższy, ponieważ w naszym województwie występuje większe niż w innych regionach kraju bezrobocie ukryte, które dotyczy głównie terenów wiejskich i słabo zurbanizowanych.

W chwili obecnej część pracujących mieszkańców zatrudnionych jest w zakładach i firmach zlokalizowanych na terenie gminy, oraz w Urzędzie Gminy i jej jednostkach organizacyjnych (szkoły, GOKiCz, ZEASiP, GOPS, ZGK). Ponadto część mieszkańców znajduje zatrudnienie zagranicą – głównie Włochy, Niemcy, Irlandia i Wielka Brytania. Wśród głównych źródeł dochodów mieszkańców wymienić należy: renty i emerytury, indywidualne gospodarstwa rolne, działalność gospodarczą oraz pracę najemną.

 

Tabela 9 Struktura bezrobocia w gminie Białobrzegi

- dane na dzień 31.12.2009 r.

Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Łańcucie

V. Oświata

 

W roku szkolnym 2009/2010 na terenie Gminy Białobrzegi działało 2 przedszkola. Łącznie do tych 2 placówek uczęszcza 89 dzieci.

Przedszkola znajdują się w miejscowościach:

1. Przedszkole Publiczne - Białobrzegi; ogrodzone, wyposażone w plac zabaw dla dzieci.
2.  Przedszkole Publiczne – Wola Dalsza; ogrodzone, wyposażone w plac zabaw dla dzieci.

W roku szkolnym 2009/2010 bazę dydaktyczną stanowi 7 szkół podstawowych i 1 Publiczne Gimnazjum, w których łącznie uczy się 852 uczniów.

 

W Gminie Białobrzegi działają się następujące placówki oświatowe:

 

1) Szkoła Podstawowa nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Białobrzegach – znajduje się w lewobrzeżnej części gminy - budynek po kapitalnym remoncie (wnętrza, dach, elewacja).

 

Fotografia 2 Szkoła Podstawowa nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Białobrzegach

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

 

2) Szkoła Podstawowa nr 1 im. Henryka Sienkiewicza w Budach Łańcuckich położona w lewobrzeżnej części miejscowości - odrestaurowany budynek po kompleksowym remoncie (elementy wewnętrzne, dach, elewacja) połączony łącznikiem z nowoczesną halą sportową, której budowę ukończono w 2006 r.

 

 

 

Fotografia 3 Szkoła Podstawowa nr 1 im. Henryka Sienkiewicza

w Budach Łańcuckich

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

 

3) Szkoła Podstawowa nr 2 im. Armii Krajowej w Budach Łańcuckich położona w prawobrzeżnej części miejscowości – budynek po kompleksowym remoncie dachu i wnętrza oraz elewacji.

 

 

Fotografia 4 Szkoła Podstawowa nr 2 im. Armii Krajowej

w Budach Łańcuckich

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

 

 

4) Szkoła Podstawowa Nr 1 w Korniaktowie Południowym - Filia Szkoły Podstawowej nr 2 im. Armii Krajowej w Budach Łańcuckich– budynek po kompleksowym remoncie wnętrza oraz elewacji.

 

Fotografia 5 Szkoła Podstawowa Filialna w Korniaktowie Południowym

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

 

5) Szkoła Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki w Korniaktowie Północnym Budynek po kompleksowym remoncie wnętrza oraz elewacji.

 

Fotografia 6 Szkoła Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki

w Korniaktowie Północnym  

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

6) Zespół Szkół im. Adama Mickiewicza w Białobrzegach obejmuje szkołę podstawową i przedszkole. Szkoła podstawowa mieści się w odrębnym budynku, zlokalizowanym obok budynku gimnazjum i korzysta z istniejącej tam infrastruktury sportowej. Budynek po kapitalnym remoncie (wnętrza, elewacja)

 

Fotografia 7 Zespół Szkół im. Adama Mickiewicza w Białobrzegach

– Szkoła Podstawowa

        

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Fotografia 8 Zespół Szkół im. Adama Mickiewicza w Białobrzegach

- Przedszkole

        

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

7) Zespół Szkół im. Komisji Edukacji Narodowej w Woli Dalszej, w którego skład wchodzi szkoła podstawowa i przedszkole, znajdujące się w jednym budynku. Nowoczesny, odrestaurowany budynek po kompleksowym remoncie (elementy wewnętrzne, dach, elewacja) połączono łącznikiem z nowoczesną halą sportową, której budowę ukończono w 2006 r.

 

Fotografia 9 Zespół Szkół im. Komisji Edukacji Narodowej w Woli Dalszej

 

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi.

 

8) Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Białobrzegach – nowoczesne, o wysokim standardzie (2 sale komputerowe z dostępem do Internetu, hala sportowa o wym. 12m x 36m z pełnym zapleczem sanitarnym, obok znajduje się boisko wielofunkcyjne o sztucznej nawierzchni oraz boisko sportowe o naturalnej, trawiastej nawierzchni). Znajdują się one w centrum wsi Białobrzegi – prawa strona.

 

Fotografia 10 Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Białobrzegach

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

Tabela 10 Liczba uczniów w szkołach podstawowych i gimnazjum w latach 2000-2010

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

Tabela 11 Wyposażenie w komputery w poszczególnych szkołach i gimnazjum Gminy Białobrzegi

Nazwa szkoły	Liczba sal komputerowych	Stanowiska komputerowe w pracowniach komputerowych
		liczba	w tym ze środków EFS
Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Białobrzegach	1	10	10
Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Henryka Sienkiewicza w Budach Łańcuckich	1	7	0
Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Armii Krajowej w Budach Łańcuckich	1	10	10
Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Tadeusza Kościuszki w Korniaktowie Północnym	1	11	10
Zespól Szkół w Białobrzegach im. Adama Mickiewicza	1	10	10
Zespól Szkół im. KEN w Woli Dalszej	1	10	0
Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Białobrzegach	2	18	10

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

VI. Ochrona zdrowia

 

Na stan zdrowia mieszkańców gminy wpływają takie czynniki jak: baza służby zdrowia i jej jednostki organizacyjne, nasycenie personelem medycznym oraz występujące zagrożenia chorobowe.

Służba zdrowia zabezpiecza potrzeby mieszkańców gminy w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.

Na terenie Gminy Białobrzegi funkcjonuje 2 ośrodki zdrowia oraz apteka i punkt apteczny:

Ø Ośrodek Zdrowia w Białobrzegach; z gabinetami – lekarskim, pielęgniarek środowiskowych, stomatologicznym i ginekologicznym. Łącznie pracuje tam: 2 lekarzy medycyny, 3 pielęgniarki i 1 stomatolog. W budynku ośrodka znajduje się apteka i gabinety rehabilitacji.

Budynek Ośrodka jest po generalnym remoncie i przebudowie (dach, wnętrza, elewacja). Budynek dostosowany został do potrzeb osób niepełnosprawnych. Dobudowana została winda – platforma pionowa na piętro budynku, na parter budynku wykonany został podjazd dla osób niepełnosprawnych. Wyremontowane i wydzielone zostały poszczególne gabinety lekarskie, zaplecze sanitarne i socjalne, klatka schodowa i schody zewnętrzne oraz na piętrze budynku gabinety rehabilitacji i pomieszczenia dla pielęgniarek środowiskowych.

 

Fotografia 11 Ośrodek Zdrowia w Białobrzegach

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Ø Ośrodek Zdrowia w Budach Łańcuckich; z gabinetami - lekarskim, pielęgniarek środowiskowych i stomatologicznym. Łącznie pracuje tam: 1 lekarz medycyny, 2 pielęgniarki oraz 1 stomatolog. W budynku ośrodka zlokalizowany jest również punkt apteczny. W budynku wykonano remont pomieszczeń i ich wydzielenie na poszczególne gabinety, aptekę, pomieszczenia sanitarno-socjalne i pomieszczenia dla pielęgniarek środowiskowych. Budynek dostosowano dla potrzeb osób niepełnosprawnych –wykonano podjazd betonowy.

 

W sumie podstawową opiekę medyczną na terenie Gminy Białobrzegi zapewniają dwa ośrodki zdrowia zatrudniające: 3 lekarzy, 2 stomatologów oraz 5 pielęgniarek, 3 fizjoterapeutów.

 

Wszystkie powyższe placówki służby zdrowia w chwili obecnej doposażone są w niezbędny sprzęt i aparaturę medyczną.

 

VII. Pomoc społeczna

 

Pomoc społeczna jest obszarem polityki społecznej realizowanej przez organy administracji rządowej i samorządowej, współpracujące z organizacjami społecznymi, kościołami, fundacjami i stowarzyszeniami, pracodawcami i osobami fizycznymi oraz prawnymi. Wprowadzona w 1999 r. reforma systemu administracyjnego kraju zapoczątkowała także istotne zmiany w pomocy społecznej. Samorządy lokalne stanęły przed poważnym wyzwaniem polegającym na możliwości dostosowania świadczeń
z zakresu pomocy do potrzeb środowiska lokalnego i poszczególnych kategorii osób potrzebujących wsparcia. Znacznym ograniczeniem w tej dziedzinie są zasoby finansowe zarówno samorządu jak i budżetu państwa.

Kierunki rozwoju pomocy społecznej w gminie są ściśle związane z procesami demograficznymi takimi, jak starzenie się ludności, wysokie bezrobocie oraz ubożenie społeczeństwa. Misją pomocy społecznej jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych oraz doprowadzenie do ich usamodzielnia
i integracji ze środowiskiem lokalnym. Zadania własne gminy i zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane przez gminę w ramach pomocy społecznej realizuje na terenie gminy jednostka budżetowa – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.

 

Tabela 12 Liczba osób korzystających w poszczególnych latach z pomocy i środki wydatkowane na pomoc społeczną w zł

(bez wydatków na utrzymanie GOPS)

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

Najmniejsze zapotrzebowanie na opiekę społeczną notuje się w miesiącach letnich. Po bardzo dużym wzroście liczby osób korzystających z pomocy społecznej w latach 2005-2006 w kolejnych latach można zaobserwować tendencje zmniejszania się ilości osób korzystających z pomocy społecznej.

VIII. Kultura

 

 

Działalność kulturalną w Gminie Białobrzegi prowadzą: Gminny Ośrodek Kultury i Czytelnictwa oraz siedem Domów Kultury, zlokalizowanych w poszczególnych sołectwach.

 

Gminny Ośrodek Kultury i Czytelnictwa w Białobrzegach - w nim koncentruje się główna działalność kulturalna o zasięgu gminnym. Prowadzi tu działalność chór, orkiestra dęta, młodzieżowe i dziecięce zespoły taneczne (taniec nowoczesny i taniec tradycyjny) i biblioteka. Odbywają się tu okolicznościowe występy, pikniki, przeglądy i wystawy o zasięgu nawet wojewódzkim.

 

Fotografia 12 Gminny Ośrodek Kultury i Czytelnictwa w Białobrzegach

Źródło: opracowanie własne – Jacek Świder

 

Domy Kultury:

·      Dom Kultury w lewobrzeżnej części Białobrzegów pełni rolę pomocniczą wobec działalności GOKiCz-u i służy w głównej mierze zaspokajaniu potrzeb tam mieszkających osób. Istotną kwestią będzie funkcjonalne powiązanie tych dwóch ośrodków w przyszłości poprzez wykorzystanie przy organizacji różnych wydarzeń kulturalnych odmienności każdego z tych miejsc: kompleks kulturalny GOKiCz – centrum wsi i gminy, dobre połączenia komunikacyjne, bliskość Łańcuta, Dom Kultury w lewej części Białobrzegów – położenie na uboczu w pobliżu dużych obszarów leśnych, lokalizacja przy Białobrzeskiej Trasie Rowerowej. Problemem jest brak obiektu imprez plenerowych w którym mogłyby się odbywać imprezy plenerowe oraz zagospodarowanie terenu wokół obiektu.

·      Domy Kultury w Budach Łańcuckich (lewo i prawobrzeżnych). Podstawę pod działalność kulturalną stanowią dwa Domy Kultury i biblioteki.
W bibliotekach znajdują się dodatkowo komputery z darmowym, powszechnym dostępem do internetu. Biblioteki wchodzą w skład struktury Gminnego Ośrodka Kultury i Czytelnictwa w Białobrzegach. Realizują one zarówno przedsięwzięcia organizowane przez GOKiCz w Białobrzegach w ramach jego statutowej działalności, a także prowadzone przez podmioty lokalne: szkołę, organizacje pozarządowe oraz inne zrzeszenia o mniej sformalizowanym charakterze. Obok Domu Kultury w lewobrzeżnej części został wybudowany również, zadaszony obiekt służący organizacji imprez plenerowych.

·      Dom Kultury w Dębinie i mieszcząca się w nim Biblioteka Publiczna. Biblioteka wchodzi w skład struktury Gminnego Ośrodka Kultury i Czytelnictwa w Białobrzegach. W Domu Kultury odbywają się przedsięwzięcia organizowane przez Radę Sołecką. Obok Domu Kultury został wybudowany również, zadaszony obiekt służący organizacji imprez plenerowych.

·      Korniaktów Południowy: Zadania w zakresie rozwoju kultury realizowane są między innymi poprzez organizacje i instytucje działające na terenie wsi, takie jak: Dom Kultury, Koło Gospodyń Wiejskich, Ochotniczą Straż Pożarną, Radę Sołecką. Aktualnie istniejąca na terenie wsi infrastruktura publiczna o charakterze wypoczynkowo - rekreacyjnym wymaga uzupełnienia- rekultywacji, w szczególności zlokalizowany w pobliżu domu kultury park. Niezbędny jest też remont obiektu imprez plenerowych.

·      Korniaków Północny: Podstawę pod działalność kulturalną stanowi dom kultury i mieszcząca się w nim biblioteka. To właśnie tam koncentruje się główna działalność kulturalna. Baza infrastrukturalna jest niewystarczająca. Wyjściem naprzeciw temu problemowi i oczekiwaniom mieszkańców byłaby budowa obiektu imprez plenerowych wraz z zagospodarowaniem otoczenia.

·      Wola Dalsza - podstawę pod działalność kulturalną stanowi Dom Kultury i biblioteka. W bibliotece znajdują się dodatkowo komputery z darmowym, powszechnym dostępem do Internetu. Biblioteka wchodzi w skład struktury Gminnego Ośrodka Kultury i Czytelnictwa w Białobrzegach. W Domu Kultury realizowane są zarówno przedsięwzięcia organizowane przez GOKiCz w Białobrzegach w ramach jego statutowej działalności, a także prowadzone przez podmioty lokalne: szkołę, organizacje pozarządowe oraz inne zrzeszenia o mniej sformalizowanym charakterze.

 

 

Wśród najważniejszych cyklicznych imprez organizowanych przez GOKiCz, czy też sołectwa i działające na ich terenie szkoły oraz stowarzyszenia zorganizowanych w ostatnich latach wymienić należy:

 

1. GRAND PRIX ROWEROWE GMINY BIAŁOBRZEGI

Rajd Białobrzeską Trasą Rowerową ( w 2010 r. będzie to już XII edycja)

Organizatorzy: Wójt Gminy Białobrzegi, OSP i Rada Sołecka Korniaktów Płn., GOKiCz

Start w 4 kategoriach:

- Szkoła Podstawowa

- Gimnazjum

- Seniorzy

- Kobiety

 

2. Konkurs FOTO BIAŁOBRZEGI - organizowany przez Gminny Ośrodek Kultury i Czytelnictwa w Białobrzegach

Konkurs organizowany jest w 2 grupach wiekowych do 14 lat oraz powyżej 14 lat. Tematem konkursu jest przedstawienie na fotografii ciekawych miejsc, architektury oraz zabytków mieszczących się na terenie gminy Białobrzegi.

 

3. Powiatowy Konkurs Historyczny “PRZYWRÓCIĆ PAMIĘĆ”

Konkurs historyczny adresowany do uczniów szkół gimnazjalnych powiatu łańcuckiego, organizowany przez Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Białobrzegach.

 

4.    Dożynki Gminne 

5.    Białobrzeska Biesiada Ludowa

6.    Powiatowe Spotkania Kolędnicze

7.    Przegląd Twórczości Szkolnej i Pozaszkolnej

8.    Prezentacje Twórczości Nauczycieli

9.    Festiwal Kultury Młodzieżowej - Artystyczne Prezentacje Szkół Podstawowych  z terenu Gminy Białobrzegi

10.   Prezentacje Teatrzyków Szkolnych „Mała scena"

 

W niektórych miejscowościach Gminy Białobrzegi istnieją organizacje społeczne, które starają się kultywować stare lokalne zwyczaje, krzewić patriotyzm, promować aktywny, zdrowy tryb życia, wolny od uzależnień. Są to m.in.:

v  Białobrzegi:

1)    Białobrzeski Szczep Drużyn Harcerskich ZHP GNIAZDO działający przy Publicznym Gimnazjum im. Jana Pawła II w Białobrzegach zrzesza młodzież gimnazjalną i starszą. Cele działalności: patriotyczne wychowanie, nawyk do zdyscyplinowania i odpowiedzialności, promowanie aktywnego, zdrowego trybu życia bez uzależnień. Jest to jedna z najsilniejszych i najprężniej działających organizacji harcerskich w regionie.

2)    Przy Parafii Rzymsko-Katolickiej pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa działa kilka prężnych organizacji o różnym charakterze: Oddział Caritas – działalność charytatywna), Oaza Ruch Światło-Życie – działalność młodzieżowa formacyjno-edukacyjna, Kościół Domowy – organizacja charytatywno-formacyjna dla dorosłych, świetlica edukacyjna.

3)    Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Lokalnego - powstało 10 stycznia 2003 r. w Białobrzegach /prawa/. Od 2003 r. prowadzi Program Stypendialny ”Równe Szanse w Białobrzegach” dla uzdolnionych uczniów Publicznego Gimnazjum im. Jana Pawła II w Białobrzegach, uczniów szkół ponadgimnazalnych i studentów państwowych szkół wyższych. Stypendia przyznawane są ze środków pochodzących z dotacji Fundacji im. Stefana Batorego w Warszawie oraz Urzędu Gminy w Białobrzegach. Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Lokalnego posiada status organizacji pożytku publicznego.

4)    Stowarzyszenie Promocji i Rozwoju „Olszynka” w Białobrzegach /lewa/ powstało w grudniu 2008 r. Stowarzyszenie ma na celu działanie na rzecz rozwoju i promocji sołectwa Białobrzegi lewa, kontynuację tradycji ludowych oraz podejmowanie szeroko rozumianej działalności kulturalno-oświatowej.

5)    Białobrzeska Straż Grobowa, tzw. „Turki”, która jest starą tradycją wielkanocna jeszcze z XVIII w. Specyfiką Straży Grobowej w Białobrzegach jest to, iż w jej skład wchodzą również dziewczęta. „Turki” w charakterystycznych strojach nadają niepowtarzalny klimat i koloryt Świętom Zmartwychwstania Pańskiego. Nie jest to organizacja w sensie formalnym, łączy ona ludzi pielęgnujących lokalne tradycje i zwyczaje.

 

Istnieje jeszcze kilka innych bardziej nieformalnych zrzeszeń skupionych wokół istniejących w Białobrzegach zespołów artystycznych, w szczególności chóru, orkiestry dętej i zespołów tanecznych.

 

v  Budy Łańcuckie:

1)  Kapela Ludowa – wykonuje tradycyjną muzykę ludową, wielokrotnie nagradzana w różnego rodzaju konkursach, przeglądach i festiwalach.

2)  Zespół Śpiewaczy „Budzianie” – wykonuje tradycyjne pieśni, piosenki i przyśpiewki ludowe.

3)  Straż Grobowa, tzw. „Turki” – kontynuacja tradycji wielkanocnych przez ubranych w charakterystyczne stroje mężczyzn. Turki z Bud Łańcuckich uczestniczą rokrocznie w wojewódzkich przeglądach straży grobowych.

4)  Stowarzyszenie Kobiet „NIEZABUDKI” w Budach Łańcuckich /lewa/ powstało w  2007 r. W ramach swojej działalności organizuje zajęcia z rękodzieła artystycznego oraz sportowo-rekreacyjne dla mieszkańców sołectwa.

 

v  Korniaktów Północny:

1)  Stowarzyszenie Koła Gospodyń zrzesza ok. 30 osób. Jako stowarzyszenie funkcjonuje od 2004 r., natomiast wcześniej jako organizacja nieformalna prowadziło swoją działalność od ok. 40 lat. Jego działalność skupia się na kultywowaniu tradycji i zwyczajów ludowych, organizowaniu imprez oraz spotkań biesiadnych z prezentacją przyśpiewek, tradycyjnych potraw wiejskich oraz strojów ludowych

2)  Straż Grobowa, tzw. „Turki” - kontynuacja tradycji wielkanocnych przez ubranych w charakterystyczne stroje mężczyzn. Turki z Korniaktowa Płn. uczestniczą rokrocznie w wojewódzkich przeglądach straży grobowych.

 

v  Korniaktów Południowy:

1)    Stowarzyszenie Kobiet „Krokus” funkcjonuje od lipca 2010 r. Jego celem jest przede wszystkim kultywowanie lokalnej tradycji oraz inicjowanie działań związanych z promocją produktów tradycyjnych. W ramach prowadzonej działalności organizowane są warsztaty kulinarne oraz dotyczące różnych form rękodzielniczych, głównie w zakresie sztuki ludowej. Członkinie Stowarzyszenia prezentują przygotowane przez siebie wyroby na targach i wystawach m.in. na Targach Żywności Tradycyjnej – "Festiwal Podkarpackich Smaków” w Górnie oraz Targach Rzemiosła i Przedsiębiorczości – AGROBIESZCZADY.

 

v  Wola Dalsza:

1)  Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich prowadzi swoją działalność od października 2003 r.

Działalność członków Stowarzyszenia skupia się głównie na kultywowaniu tradycji i zwyczajów regionalnych oraz krzewieniu tej wiedzy wśród młodszych mieszkańców gminy.

 

Ważnym elementem kulturotwórczym na terenie Gminy Białobrzegi są biblioteki. Wchodzą one w skład Gminnego Ośrodka Kultury i Czytelnictwa. Na terenie gminy działalność prowadzi sześć bibliotek, w których zatrudnionych jest czterech bibliotekarzy z wykształceniem średnim bibliotekarskim. W celu upowszechnienia czytelnictwa, dla dzieci młodszych organizuje się spotkania „wypożyczamy bajki do przedszkola” Dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjum prowadzi się lekcje biblioteczne. Czytelnikom chorym, starszym i niepełnosprawnym udostępnia się zbiory biblioteczne przez członków rodziny lub młodzież szkolną mieszkającą w ich sąsiedztwie. We wszystkich bibliotekach znajdują się dodatkowo komputery z darmowym, powszechnym dostępem do Internetu. W bibliotekach dostępna jest również codzienna prasa i czasopisma.

 

Tabela 13 Wykaz bibliotek, ilości czytelników, woluminów – 2009 r.

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

IX. Baza sportowo - wypoczynkowa

 

Na terenie Gminy Białobrzegi znajduje się 3 sale sportowe oraz boisko wielofunkcyjne:

 

1) Sala sportowa przy Gimnazjum w Białobrzegach – wybudowana w latach 2000-2002 o powierzchni użytkowej 1206.8 m2 o wymiarach boiska 36 x 18, z antresolą widokową o powierzchni 111,2m2 z zapleczem sanitarnym, szatniowym i magazynowym. Obiekt dostosowany jest dla osób niepełnosprawnych. Wyposażona w sprzęt do prowadzenia zajęć do wychowania fizycznego dla dzieci i młodzieży. Przystosowana i wyposażona w sprzęt do gry w piłkę ręczną, koszykówkę, siatkówkę i tenisa. Z Sali korzystają również członkowie klubów sportowych i osoby indywidualne.

 

2) Sala sportowa przy Szkole Podstawowej Nr 1 w Budach Łańcuckich – wybudowana w 2005-2006r. o powierzchni użytkowej 823 m2, wymiarach boiska    24 x 12, z balkonem widokowym o powierzchni 68 m2. Obiekt dostosowany jest dla osób niepełnosprawnych. Wyposażony w sprzęt do prowadzenia zajęć z wychowani fizycznego uczniów ze szkoły podstawowej, przystosowana i wyposażona w sprzęt do gry w koszykówkę, siatkówkę i piłkę ręczną. Z sali korzystają również członkowie klubów sportowych i osoby indywidualne.

 

3) Sala sportowa przy Zespole Szkół w Woli Dalszej – wybudowana w 2005-2006 r., o powierzchni użytkowej 772,74 m2 wymiary boiska 24 x 12 z balkonami widokowymi o powierzchni 76,26 m2. Obiekt jest dostosowany dla osób niepełnosprawnych. Wyposażona w sprzęt do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego dla uczniów ze szkoły podstawowej, przystosowana i wyposażona w sprzęt do gry w koszykówkę, siatkówkę i piłkę ręczną. Z Sali korzystają również członkowie klubów sportowych i osoby indywidualne.

 

4) Wielofunkcyjne boisko sportowe w Białobrzegach – wybudowane w 2006-2007 r., boisko wielofunkcyjne o wymiarach 22 x 42 o nawierzchni poliuretanowej na podbudowie z kruszywa z oświetleniem i ogrodzeniem. Boisko wyposażone w sprzęt z przeznaczeniem do gry w koszykówkę, siatkówkę, tenisa i piłkę ręczną. Z boiska korzystają uczniowie szkół, członkowie klubów i osoby indywidualne.

 

 

 

Fotografia 13 Wielofunkcyjne boisko sportowe w Białobrzegach

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Na terenie gminy działają też następujące kluby sportowe:

- LKS Wola Dalsza

- LKS Budy Łańcuckie - Korniaktów

- LKS „Brzeg” Białobrzegi

- LKS „SITOWIANKA” Budy Łańcuckie

 

Celem klubów jest propagowanie i rozwój kultury fizycznej i sportu poprzez:

·         organizowanie zawodów, imprez sportowych i rekreacyjnych,

·         prowadzenie działalności wychowawczej i popularyzatorskiej w zakresie kultury fizycznej,

·         współdziałanie w dziedzinie kultury fizycznej z innymi związkami, stowarzyszeniami i organizacjami,       

- Uczniowski Klub Sportowy GIMBRZEG w Białobrzegach - powstał 28 czerwca 2004 r. Siedziba klubu mieści się w budynku Publicznego Gimnazjum im. Jana Pawła II w Białobrzegach. Celem działalności klubu jest organizowanie zajęć sportowych dla uczniów szkoły w celu wszechstronnego rozwoju ich sprawności fizycznej i umysłowej oraz uczestnictwo w imprezach sportowych organizowanych na obszarze działania województwa.

 

X. Turystyka

 

Istotnym polem wizji gminy jest sektor turystyczny, którego podstawą jest dobrze zachowane środowisko przyrodnicze oraz dziedzictwo kulturowe. Piękny krajobraz, czyste środowisko, zasoby kulturowe w powiązaniu z rolnictwem i leśnictwem sprawiają, że gmina może oferować szeroki produkt turystyczny.

    

Obszar Gminy Białobrzegi posiada szczególne preferencje do rozwoju turystyki, rekreacji i wypoczynku poprzez geograficzno-przyrodnicze walory środowiska. O jakości walorów przyrodniczo – turystycznych świadczy płożenie terenu części gminy w obszarze Zmysłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu – pięknych lasów bogatych w runo leśne i dziką zwierzynę, z drzewostanem, w którym dominują: sosna, jodła, świerk, buk, dąb, brzoza i olcha. W Woli Dalszej na terenie obok hal produkcyjnych zakładu Transsystem znajdują się jedyne w Gminie Białobrzegi pomniki przyrody, które stanowią 2 stare dęby. Charakterystycznym elementem hydrografii gminy są zlokalizowane w Korniaktowie Płn. stawy. Funkcjonujące tu Gospodarstwo Rybackie składa się z 12 zbiorników o łącznej powierzchni 30ha. Powstały w latach 1903 - 1908 z inicjatywy hrabiego Potockiego,  właściciela tych ziem.

 

Fotografia 14 Stawy w Korniaktowie Północnym

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

Z myślą o coraz popularniejszym, aktywniejszym spędzaniu czasu wolnego wytyczono, przebiegającą przez najbardziej atrakcyjny teren gminy, trasę rowerową. Powstała w 1998 r. Białobrzeska Trasa Rowerowa spotkała się z dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców i osób przyjeżdżających z zewnątrz. Popularność Białobrzeska Trasa Rowerowa zawdzięcza malowniczości i różnorodności terenów, przez które prowadzi (lasy, stawy, dróżki polne). Wynika to również z tego, iż umiejętnie połączono w atrakcyjną turystycznie całość piękno lokalnej przyrody z zabytkami architektonicznymi. Białobrzeska Trasa Rowerowa rozpoczyna swój bieg w lewej części Białobrzegów. Liczy około 15km długości. Przebiega przez pozostałe miejscowości lewej strony gminy Korniaktów Północny i Budy Łańcuckie, a także przechodzi skrajem gmin Żołynia i Grodzisko Dolne. Trasę wytyczono wzdłuż obszaru leśnego znajdującego się w obrębie miejscowości Korniaktów Północny i Budy Łańcuckie, który stanowi fragment Zmysłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu utworzonego rozporządzeniem nr 35/92 Wojewody Rzeszowskiego z dnia 14.07.1992 r.

 

Teren Gminy Białobrzegi nadaje się do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej i samochodowej. Walory turystyczne gminy nie należą do typowych w porównaniu z innymi regionami Polski. Są one niewątpliwie mało znane, ale z pewnością warte poznania.

W gminie znajduje się wiele urokliwych zakątków, interesujących miejsc i własna specyficzna atmosfera. Położona na obszarze krajobrazu chronionego, nie ma uciążliwego przemysłu, a żywność tu produkowana zalicza się do zdrowej żywności. Istnieją więc warunki dla wypoczynku oraz tworzenia i rozwoju gospodarstw agroturystycznych.

Na terenie Gminy Białobrzegi istnieją obiekty, będące zabytkami, które znajdują się w ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Do najważniejszych z nich i zarazem najbardziej znanych należą:

 

v  Białobrzegi:

·         Kościół parafialny p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Parafia w Białobrzegach została utworzona w 1920 roku przez biskupa przemyskiego Józefa Sebastiana Pelczara. W latach 1934-1937 powstała murowana świątynia wg planów rzeszowskiego architekta Witaszkiewicza. Wnętrze kościoła zdobi modernistyczna polichromia (figuralno-ornamentalna), malowana przez Łańcuckiego i Rissa ze Lwowa. Neogotycki ołtarz główny pochodzi z 1938 r. i podobnie jak ambona wykonany został przez Dąbrowskich z Żołyni. Boczny ołtarz św. Antoniego wybudował w latach 1937-1939 Jan Czech.

W kościele znajdują sie również czternastogłosowe organy, które w latach 1939-1940 zbudował Jan Kandefer z Iwonicza.

 

Fotografia 15 Kościół parafialny p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Białobrzegach

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

·        Zespół dworsko- parkowy - usytuowany w Białobrzegach lewa strona, w przysiółku Zadworze. W skład zespołu wchodzą obiekty: dwór, park, kapliczka, pozostałości obwarowań ziemnych, murowany budynek gospodarczy(dawna obora) oraz drewniany dom karbownika. Murowany dwór został wniesiony na początku XVII wieku, następnie przebudowany w wiekach XVIII i XIX. Przed dworem zachowane są pierwotne piwnice sklepione kolebkowo. Wokół dworu znajduje się park o charakterze krajobrazowym, w parku rosną dwustuletnie szypułkowe dęby i buki. W centrum wsi Białobrzegi lewa strona usytuowana jest dawna szkoła wybudowana po 1920 roku - obecnie działa w niej Stowarzyszenie Przyjaciół Młodzieży Specjalnej Troski - prowadzone są Warsztaty Terapii Zajęciowej. W części wsi Podmłynie usytuowany jest drewniany młyn, wybudowany przed 1900 rokiem z zachowanym oryginalnym wyposażeniem. W sąsiedztwie częściowo są zachowane dawne urządzenia: kanał, stawisko, jaz. W Białobrzegach zachowało się do chwili obecnej szereg budynków mieszkalnych z przełomu XIX i XX wieku. Są to obiekty drewniane, konstrukcji zrębowej.

 

 

 

Fotografia 16 Zespół dworsko- parkowy

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

·        Cegielnie.

Pierwszą cegielnią w Białobrzegach była cegielnia założona przez księżną marszałkowa Izabelę Czartoryską około 1790 roku. Znajdowała się w prawobrzeżnej części wsi Białobrzegi w okolicach obecnego Komisariatu Policji. Cegielnia ta dawała możliwość pracy wielu mieszkańcom. Z cegły wykonanej w tej cegielni pobudowano wiele obiektów hrabiowskich i społecznych w całej okolicy. W samych Białobrzegach wybudowano dwór, szkoły, Dom Ludowy, Kościół, sklep i wiele budynków mieszkalnych. Pod koniec lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku zaczęły powstawać cegielnie prywatne.

 

Fotografia 17 Białobrzeskie cegielnie

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

W okresie od maja do września 2007 r. Gminny Ośrodek Kultury i Czytelnictwa w Białobrzegach realizował projekt pn. „Szlakiem Białobrzeskich Cegielni”, którego celem było odtworzenie tradycji wypalania cegły. Efektem podjętych działań jest "Fotograficzne Muzeum Białobrzeskich Cegielni”,  które mieści się w Izbie Muzealnej „Ziemia Pamięci” przy Kościele Parafialnym w Białobrzegach.

 

v  Budy Łańcuckie

·        Kościół parafialny p.w. Niepokalanego Serca Marii Panny - usytuowany w centrum wsi Budy Łańcuckie. Wybudowany w latach 1947-1952, według projektu inżyniera architekta Wawrzyńca Dajczaka. Wymurowany z cegły, otynkowany, orientowany, bazylikowy, z półkolistym prezbiterium. Nawy boczne z transeptowymi kaplicami. W nawę północną wkomponowana kwadratowa wieża z zegarem. Fasada zachodnia zwieńczona trójkątnym szczytem z datą 1952, flankowana niskimi, półokrągłymi wieżyczkami połączonymi arkadowym podcieniem z tarasem na górze. Wewnątrz ołtarz główny według projektu inżyniera Wawrzyńca Dajczaka, wykonany przez miejscowych stolarzy oraz polichromia wykonana w 1979 roku przez artystę malarza Stanisława Jakubczyka z Krakowa.

 

Fotografia 18 Kościół parafialny p.w. Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny – Budy Łańcuckie

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

 

·         Kapliczka w lesie.

Fotografia 19 Kapliczka w lesie

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

W roku 1868 wybuchła w Galicji epidemia cholery. Rządca folwarku Budy, który stracił całą rodzinę ufundował wtedy kaplicę murowaną do której rzeźby wykonał Andrzej Bartnik "Kołodziej". Na frontowym deskowaniu Wojciech Bosak "Kuśnierz" namalował olejny obraz przedstawiający kwarantannę z "Ojca Zadżumionych" J. Słowackiego.

 

v  Dębina.

·         Kapliczka

Przy głównej drodze wiejskiej znajduje się okazała kapliczka, wymurowana w połowie XIX wieku. Posiada detal architektoniczny oraz okazałe wejście zwieńczone trójkątnym szczytem ze sterczynami. Wewnątrz znajduje się ludowa rzeźba św. Sebastiana z połowy XIX wieku.

 

v  Korniaktów Południowy.

·        Kaplica pw. Matki Boskiej Różańcowej. Wymurowana w 1879 r. Obok znajduje się nowy kościół filialny pod tym samym wezwaniem.

·        Kapliczka z XIX w.

 

 

v  Korniaktów Północny.

·        Kapliczka przy stawach - stanowi miejsce związane z Powstaniem Styczniowym.

 

Fotografia 20 Kapliczka przy stawach – Korniaktów Północny

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                   

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

·        Kapliczka obok domu nr 69, murowana pod koniec XIX w.,

·        Kapliczka obok domu nr 87, drewniana, rok budowy 1865,

·        Kapliczka przy drodze Korniaktów Północny – Budy Łańcuckie /lewa/, murowana, koniec XIX w.

 

v  Wola Dalsza.

·        XIX–wieczny spichlerz przypominający wyglądem wieżę obronną będący pozostałością po dawnym folwarku Potockich zwany „gołębnikiem”, ponieważ według miejscowej tradycji w tej budowli hodowano niegdyś olbrzymie ilości gołębi dla potrzeb kuchni w łańcuckim zamku.

 

Fotografia 21 Spichlerz – Wola Dalsza

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

·         Kapliczka przydrożna wzniesiona w XIX wieku, murowana z cegły, otynkowana, zamknięta trójbocznie. W szczycie wnęka z figurą Chrystusa Frasobliwego. Wewnątrz ludowy obraz Matki Boskiej Leżajskiej.

 

Fotografia 22 Kapliczka przydrożna – Wola Dalsza

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

XI.  Infrastruktura techniczna

 

Sieć komunikacyjna

 

Gmina Białobrzegi posiada dogodne połączenia drogowe. Przez jej teren przebiega droga wojewódzka 877 Leżajsk – Łańcut – Szklary. Sieć dróg wojewódzkich uzupełniona jest przez drogi powiatowe, gminne oraz drogi dojazdowe do pól. Drogi gminne mają znaczenie lokalne; pozwalają skomunikować różne obszary rejonu i uzupełniają drogi powiatowe, wewnętrzne znajdują się na osiedlach mieszkalnych i stanowią dojazdy do gruntów, kompleksów leśnych i obiektów użytkowych.

Podstawową wadą tego elementu infrastruktury jest niewystarczająca ilość chodników. Zważywszy na coraz większe natężenie samochodowego ruchu osobowego i towarowego, braki w tych dziedzinach wpływają na zahamowanie płynności ruchu drogowego i zwiększenie poziomu zagrożenia dla jego uczestników, w szczególności pieszych i rowerzystów.

Długość poszczególnych kategorii dróg wynosi:

·        Drogi powiatowe – 42,2km;

• Drogi gminne – 32,6km;
• Drogi dojazdowe do pól – 93,3km.

 

Tabela 14 Wykaz dróg powiatowych na terenie Gminy Białobrzegi

– powiat łańcucki

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

W gestii Gminy Białobrzegi znajduje się 32,6 km dróg gminnych oraz około 93,6km dróg dojazdowych. Stan dróg gminnych ocenić można jako dobry. Na ogólną ich ilość 32,6km, nawierzchnię bitumiczną posiada 26,7km, 1,5km to drogi o nawierzchni żwirowo-żużlowej, natomiast 4,9km w/w dróg posiada nawierzchnię naturalną (gruntową). Generalnego remontu wymaga 2,1km dróg. Stan dróg dojazdowych jest bardzo zróżnicowany. Część z nich ma nawierzchnię asfaltową, większość kamienną, żużlową czy żwirową i naturalną (gruntową). Utrzymaniem tych dróg w zakresie remontów czy odśnieżania zajmuje się Gmina Białobrzegi. Wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych w celu poprawy bezpieczeństwa dla pieszych budowane są chodniki, wykonane z kostki brukowej betonowej. Łączna długość wybudowanych chodników wynosi 15 280mb Większość z nich powstała w ostatnich 5 latach.

 

Tabela 15 Ilość mb chodników przy poszczególnych drogach

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

W wyniku przecinania się dróg różnych kategorii powstają skrzyżowania. W gminie jest ich kilka. Do największych należy skrzyżowanie drogi wojewódzkiej Leżajsk – Łańcut z drogą powiatową Czarna – Wola Dalsza w Woli Dalszej. Do najbardziej niebezpiecznych należą skrzyżowania w Dębinie oraz Białobrzegach /lewa/.

Sieć wodociągowa

 

W chwili obecnej gmina Białobrzegi w całości objęta jest siecią wodociągową o łącznej długości 164.2 km (czynnej sieci – 99,3 km; długość wykonanych przyłączy wodociągowych – 64,9km) . Gmina Białobrzegi posiada wodociągi komunalne bazujące na 7 studniach głębinowych.

 

Są dwa ujęcia i stacje uzdatniania wody:

• tradycyjna w Białobrzegach – zasilająca prawobrzeżną część gminy,
• kontenerowa, automatyczna w Korniakowie Północnym – zasilająca lewobrzeżną część Gminy oraz wspomagająca zasilanie prawobrzeżnej części Gminy Białobrzegi.

 

Sieć kanalizacyjna

 

Ścieki z terenu Gminy Białobrzegi kierowane są do oczyszczalni ścieków położonej w Woli Dalszej będącej własnością Miasta Łańcuta. W gminie Białobrzegi wsie Wola Dalsza, Dębina, Korniaktów Płd. oraz prawobrzeżna część wsi Białobrzegi i Budy Łańcuckie skanalizowane są w całości. Rozpoczęcie prac mających na celu budowę sieci kanalizacyjnej w lewobrzeżnej części Gminy Białobrzegi nastąpi w 2010 r., zaś zakończenie planowane jest na koniec 2012 r.

 

Tabela 16 Sieć kanalizacyjna

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

 

 

 

Infrastruktura gazowa, energetyczna i telekomunikacyjna.

 

·        Sieć elektroenergetyczna pokrywa cały obszar miejscowości. W ostatnich latach została zmodernizowana w celu zapewnienia większej niezawodności i wyższej jakości systemu.

·        Sieć gazowa jest dobrze rozwinięta i stwarza możliwość podłączenia w każdym miejscu wsi.

·        Sieć telefonii stacjonarnej również pokrywa cały obszar gminy. Jej znaczenie maleje w związku z szybkim rozwojem sieci telefonii komórkowej. Ponadto Gmina Białobrzegi posiada również dostęp do Internetu drogę radiową na całym swym obszarze, a w części gminy dodatkowo istnieje możliwość uzyskania stałego łącza.

 

 

Gospodarka odpadami

 

Gospodarkę odpadami na terenie Gminy Białobrzegi prowadzona jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Białobrzegach oraz przez prywatne przedsiębiorstwa.

 

Tabela 17 Ilość odpadów zebranych w ciągu roku

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Odpady z terenu Gminy Białobrzegi wywożone są przez firmy:

·        „Stare Miasto – Park” Sp. z o.o. Wierzawice 874, 37 – 300 Leżajsk,

·        Firma Usługowo – Handlowa Maciej Marek, Buszkowice 62,37 – 710 Żurawice,

·        Recykling Centrum Sp. Z o.o. ul. Morawska 1, 37 – 500 Jarosław,

·        Miejski Zakład Komunalny Sp. z o.o. w Leżajsku, ul. Żwirki i Wigury 3,                       37–300 Leżajsk

·        Miejski Zakład Usług Komunalnych W Likwidacji, ul. Traugutta 20, 37 – 100 Łańcut.

Na terenie Gminy Białobrzegi od 2006 r. odbywa się selektywna zbiórka odpadów. Obejmuje on wszystkie osoby związane umowami o odbiór odpadów. System ten polega na przekazywaniu właścicielom nieruchomości worków do selektywnej zbiórki (5 rodzajów worków na: makulaturę, szkło białe, szkło kolorowe, metale i opakowania z tworzyw sztucznych).

 

Odpady komunalne wywożone są na składowiska odpadów w:

ü  Sokołowie Małopolskim , gm. Sokołów

ü  Giedlarowej w gm. Leżajsk.

 

Na terenie Gminy Białobrzegi funkcjonują dwa odrębne systemy zbiórki odpadów – opakowań ze szkła:

·         Prowadzony przy pomocy worków w ramach selektywnej zbiórki odpadów odbieranych bezpośrednio od właścicieli nieruchomości.

·         Prowadzony za pomocą specjalnych kontenerów „dzwony” w liczbie 22 sztuk (2 małe dwukomorowe, 4 duże jednokomorowe i 16 dużych dwukomorowych). Kontenery rozstawione są na terenie wszystkich sołectw.

 

Częstotliwość odbioru odpadów określona jest w harmonogramie przedstawianym przez odbiorcę odpadów do końca każdego roku Urzędowi Gminy Białobrzegi i przekazywany do wiadomości mieszkańcom poszczególnych sołectw. Właściciele nieruchomości zobowiązani są do przekazania odpadów zebranych selektywnie i pozostałych zmieszanych podmiotowi uprawnionemu do odbioru, w terminach wyznaczonych harmonogramem. Jednocześnie od 2007 roku, corocznie, prowadzone są masowe zbiórki nietypowych odpadów, których całkowity koszt pokryty został przez Gminę Białobrzegi.

 

Efektami tych zbiórek w poszczególnych latach są:

v  2007 – zużyte: odzież (13t) i obuwie (1t), opony (6t)

v  2008 – odpady azbestowe (31,34t), sprzęt elektryczny i elektroniczny (22,32t), opony (6t)

v  2009 – odpady azbestowe (37,96t).

 

Stworzony system „ zbiórek odpadów” w sposób znaczący spowodował poprawę środowiska naturalnego w całej gminie a zebranie szkodliwego dla ludzi azbestu i utylizacja go przez specjalistyczną firmę poprawiła ogólny stan zdrowia lokalnej społeczności.

  

XII. Rolnictwo

 

Głównym problemem rolnictwa w gminie, podobnie jak w powiecie, jest rozdrobnienie użytków rolnych. Na terenie Gminy istnieje zaledwie kilkanaście gospodarstw ( w tym tylko 4 pow. 10ha), które można uznać za towarowe, przeznaczające w głównej mierze swoje produkty na sprzedaż. Rozdrobnienie gruntów, słaba mechanizacja skutkują niewielką efektywnością ekonomiczną prowadzonej produkcji rolnej. Na ogół gospodarstwa prowadzone są wyłącznie na własne potrzeby. W związku z tym w ostatnich latach znacznie zmniejszyła się liczba gospodarstw. Występuje wyraźna nadwyżka siły roboczej w stosunku do możliwości i rzeczywistej produkcji gospodarstw. Znaczne ich rozdrobnienie skutkuje niskim poziomem zasobności mieszkańców utrzymujących się wyłącznie z pracy w rolnictwie.

 

Tabela 18 Struktura własności: grunty orne

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

Grunty orne do ogółu powierzchni gminy stanowią 45,48%.

 

Tabela 19 Klasy i powierzchnie gruntów ornych

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

Gospodarstwa indywidualne prowadzą w większości produkcję o nieustalonej wartości głównie na potrzeby własne. W produkcji roślinnej dominują uprawy zbóż, ziemniaków, warzyw i roślin przemysłowych. W hodowli przeważa bydło, trzoda chlewna oraz drób. Gospodarka zwierzęca prowadzona jest jedynie przez indywidualne gospodarstwa.

 

 

XIII. Przedsiębiorczość

 

     Na terenie gminy pod koniec 2009 roku funkcjonowało 253 podmiotów gospodarczych. Większość z przedsiębiorstw wpisanych do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Wójta Gminy Białobrzegi to jednoosobowe, małe firmy zajmujące się w głównej mierze usługami, handlem i drobną produkcją. Wiodącymi miejscowościami pod względem rozwoju przedsiębiorczości w Gminie Białobrzegi są Białobrzegi oraz Wola Dalsza. Na terenie Białobrzegów funkcjonują podmioty, które ze względu na formy prawne swej działalności nie są ujęte w ewidencji działalności gospodarczej. Należą do nich:

·        Spółdzielnia Kółek Rolniczych,

·        Gmina Spółdzielnia „S.Ch.” w Białobrzegach posiadająca sklepy, magazyny i piekarnię.

·        Bank Spółdzielczy w Łańcucie posiada swój oddział w Białobrzegach, który zapewnia obsługę bankową rolnikom i drobnym przedsiębiorcom z całej gminy.

·        Sklep wchodzący w skład sieci Delikatesy Centrum.

 

Poważnym atutem wsi Białobrzegi w przyciąganiu inwestycji sektora prywatnego jest posiadanie uchwalonego przez Radę Gminy Białobrzegi Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego obejmującego obszar 69,30 ha, leżący w centrum wsi Białobrzegi. Posiadanie planu stanowi istotną zachętę dla nowych inwestorów, ponieważ zdecydowanie ułatwia pokonywanie różnych barier administracyjnych związanych z procesem inwestycyjnym.

 

Również na terenie Woli Dalszej funkcjonują podmioty, które ze względu na formy prawne swej działalności nie są ujęte w ewidencji działalności gospodarczej Gminy Białobrzegi. Należą do nich:

·        Transsystem S.A.

·        Przedsiębiorstwo Naprawy Taboru PKS Sp. z o.o. (zakłady naprawcze, stacja obsługi pojazdów, stacja diagnostyczna, sklep z częściami, projektowana stacja demontażu pojazdów).

·        Firma prowadząca Restaurację i Hotel „Wolanka”.

Poważnym atutem wsi Wola Dalsza w przyciąganiu inwestycji sektora prywatnego jest posiadanie odpowiednich terenów inwestycyjnych, odpowiedniej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej, a także sąsiedztwo w/w zakładów przemysłowych i usługowych.

W miejscowości Budy Łańcuckie funkcjonuje Wielobranżowy Zakład "ROLBUD II" S.C., która zajmuje się budową sieci wodno-kanalizacyjnych, chodników, produkcją betonową.

 

Tabela 20 Podmioty gospodarcze w Gminie Białobrzegi

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Analizując powyższą tabelę, można zauważyć, iż po przełomowym roku 2004 i 2005 pod względem ilości podmiotów gospodarczych, wykreślonych z ewidencji działalności gospodarczej – w całym badanym okresie była największa - tendencja ta w kolejnych latach do chwili obecne nieznacznie spada. Zaobserwować należy, że ilość nowo zarejestrowanych podmiotów gospodarczych systematycznie wzrasta. Tego typu wahania są wynikiem działania nie tylko czynników lokalnych, lecz również skutkiem ogólnej kondycji gospodarki krajowej. Wydaje się ważnym atutem dla rozwoju przedsiębiorczości na terenie gminy w przyciąganiu inwestycji sektora prywatnego jest posiadanie odpowiednich terenów inwestycyjnych, odpowiedniej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej.

 

 

Tabela 21 Podmioty gospodarcze zarejestrowane w rejestrze REGON według wybranych sekcji

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

 

Największą dynamikę rozwoju, podobnie jak w całym regionie, wykazują firmy związane z handlem i naprawami – 28,6% wszystkich podmiotów gospodarczych. Na kolejnych miejscach plasuje się: budownictwo – 15,1% i przemysł – 14,6% (wszystkie w ramach sekcji przetwórstwa przemysłowego). Podobną tendencję można zaobserwować w powiecie oraz województwie. Nie bez znaczenia pozostają też firmy transportowe. Tak samo jak w skali całego kraju, także w gminie sektor usługowy skupia największą liczbę podmiotów gospodarczych.

 

 

 

 

Tabela 22 Podmioty gospodarcze zarejestrowane w rejestrze REGON według wybranych sekcji w gminach powiatu łańcuckiego, stan na koniec 2008 r.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS

 

   

Pod względem liczby podmiotów gospodarczych w zestawieniu z gminami powiatu, Gmina Białobrzegi plasuje się w czołówce, wyprzedzały ją jedynie gminy; Łańcut i Czarna. Jak wynika z analiz statystycznych na terenie Gminy Białobrzegi brakuje zakładów przemysłowych. Podobnie jak w całym regionie przeważają tu drobne przedsiębiorstwa, co świadczy o braku finansowych możliwości rozwijania działalności gospodarczej na szeroką skalę. Efektywne wykorzystanie wewnętrznego potencjału gminy mogłoby wywołać przyspieszenie jej ekonomicznego rozwoju i powstanie nowych firm zajmujących się usługami turystycznymi, co przyniosłoby wzrost zatrudnienia. Malownicza okolica i bliskość dużych miejscowości, energiczniejsza promocja walorów sprzyjałaby rozwojowi gospodarstw agroturystycznych, zaś usprawnienie i unowocześnienie oraz specjalizacja ekologiczna działalności rolniczej przekładałby się na zwiększenie dochodów mieszkańców.

XIV. Analiza budżetu Gminy Białobrzegi.

 

Poniżej zamieszczono tabelę, która obrazuje dochody i wydatki gminy w latach 2006 – 2010.

 

Tabela 23 Dochody i wydatki budżetu Gminy Białobrzegi w latach 2006 -  2010

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Wykres 6 Dochody i wydatki budżetu Gminy Białobrzegi w latach 2006 -  2010

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Na przedstawionym wykresie zauważyć można wzrost dochodów i wydatków budżetu Gminy Białobrzegi w badanym okresie. W okresie pięciu lat dochody budżetu gminy wzrosły o 41,9% natomiast wydatki o 50,1%. Wykres wskazuje również, że w niektórych latach wydatki nie miały pokrycia w osiąganych przez gminę dochodach. Różnica ta jest szczególnie widoczna w latach 2007 i 2010.

 

Poniżej zamieszczono wykres obrazujący jak kształtowały się dochody i wydatki na jednego mieszkańca w latach 2006 – 2010. W ciągu tego okresu dochód na jednego mieszkańca wzrósł średnio o 613,52zł. Wzrosły także wydatki – średnio o 776,60 zł na jednego mieszkańca. W roku 2008 dochody na jednego mieszkańca przewyższały wydatki, natomiast W pozostałych latach wydatki przewyższają dochody – tendencja ta utrzymuje się nadal.

 

Wykres 7 Dochody i wydatki na jednego mieszkańca Gminy Białobrzegi w latach 2006 - 2010

Źródło: Urząd Gminy Białobrzegi

 

Podsumowanie:

 

Na przestrzeni ostatnich lat zaobserwować można wzrost zarówno dochodów jak i wydatków budżetu gminy. Podobnie jak w przypadku innych gmin, posiadane przez gminę zasoby nie są w stanie sfinansować wszystkich zadań. Niewątpliwą szansą dla sfinansowania części tych zadań w poszczególnych obszarach rozwojowych stwarzają środki z budżetu państwa, ale przede wszystkim środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

XV. Analiza SWOT

 

Tabela 24 Analiza SWOT Gminy Białobrzegi

- Położenie geograficzne i środowisko naturalne

 

Tabela 25 Analiza SWOT Gminy Białobrzegi

- Dane demograficzne, struktura zatrudnienia i przedsiębiorczość

Atuty

Słabości

1.    W strukturze ludności gminy przeważają osoby w wieku produkcyjnym (60, 1%) oraz osoby w wieku przedprodukcyjnym (24,9%). 2.    Dodatnie saldo migracji. 3.    Dodatni przyrost naturalny 4.    Dodatnie saldo podmiotów zgłoszonych do ewidencji działalności gospodarczej 5.    Ponad 250 podmiotów gospodarczych prowadzących działalność gospodarczą na terenie gminy (zdecydowana większość to osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą) – przeciętna wielkość wskaźnika w dla powiatu i województwa. 6.    Ludność gminy w istotnej swej części znajduje zatrudnienie w firmach i instytucjach w Rzeszowie i Łańcucie

1.    Zbyt mała liczba podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy, z czego większość to osoby samo zatrudniające się. 2.    Przy założeniu, że struktura bezrobocia w powiecie jest podobna do struktury w gminie, to występuje duży odsetek (80%) osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku w stosunku do ogółu bezrobotnych. 3.    Prawie 1/3 osób zarejestrowanych, jako bezrobotne w powiecie łańcuckim nie ma pracy, co najmniej od roku. Analogiczny wskaźnik dla kobiet jest jeszcze gorszy, bo wynosi ponad 35%. 4.    Ogromna większość bezrobotnych to osoby młode od 18 do 34 roku życia. Osoby te w większości nie mają żadnego doświadczenia zawodowego lub jest ono znikome 5.     Na terenie występuje tylko jeden większy pracodawca prywatny – Transsystem w Woli Dalszej i kilku mniejszych m.in. GS SCH, Rolbud II, PNT PKS Sp. z o.o. 6.    Brak atrakcyjnych ofert pracy na terenie gminy 7.    Niski poziom dochodów z pracy zarówno w przypadku zatrudnionych na terenie gminy jak i poza nią 8.    Zauważalny odpływ z terenu gminy młodych mieszkańców, szczególnie dobrze wykształconych, którzy po zakończeniu szkoły lub rozpoczęciu pracy w większych ośrodkach administracyjnych oraz zagranicą nie decydują się wracać. 9.    Brak przeprowadzonej analizy zapotrzebowania na określone kwalifikacje w powiecie i województwie 10. Brak programów nadających lub podnoszących kwalifikacje mieszkańców gminy.

 

 

 

Możliwości

Zagrożenia

1.    Otwarcie młodych ludzi na niestandardowe propozycje przekwalifikowania, uczestnictwa w szkoleniach, warsztatach i podejmowania wyzwań zawodowych. 2.    Wzrost liczby osób prowadzących działalność gospodarczą, jako efekt synergii inwestycji w sferę turystyki i handlu na terenie gminy. 3.    Wzrost zainteresowania aktualnych mieszkańców Rzeszowa, Przeworska lub Łańcuta możliwościami zamieszkania na przyjaznych terenach wiejskich. 4.     Wdrożenie zapowiadanych ułatwień dla osób prowadzących działalność gospodarczą 5.    Obniżenie kosztów pracy dla pracodawców krajowych i zagranicznych 6.    Wzrost zainteresowania Podkarpaciem, jako miejscem atrakcyjnym turystycznie.

1.    Niemożność utrzymania się z prowadzonej działalności gospodarczej, likwidacja firmy i rejestracja w poczet osób bezrobotnych. 2.    Brak zewnętrznych środków na wsparcie osób podejmujących działalność gospodarczą 3.    Brak zewnętrznych środków wspierających inwestycje dające zatrudnienie mieszkańcom gminy 4.    Stagnacja lub recesja w gospodarce kraju i UE prowadząca do spadków sprzedaży, a co za tym idzie utraty miejsc pracy przez pracowników

 

Tabela 26 Analiza SWOT Gminy Białobrzegi - Sfera społeczna i bezpieczeństwo

Atuty	Słabości
1.    Niewielki odsetek osób pozostających pod opieką GOPS – 3,3% ogółu mieszkańców. 2.    Brak lub niewielki deficyt w budżecie gminy 3.    Zasilanie budżetów gospodarstw domowych przez osoby z rodziny, które wyemigrowały 4.    Mała liczba wypadków drogowych i innego typu na terenie gminy 5.    Realizowany program zbierania i segregacji odpadów na terenie całej gminy	1.    Brak dostatecznej motywacji dla młodzieży do pozostania na terenie gminy po ukończeniu szkół ponadgimnazjalnych 2.    Rosnący poziom agresji wśród dzieci i nastolatków 3.    Zagrożenie zalewaniem przez rzeki na części terenów gminy 4.     Zagrożenia wypadkami drogowymi na wąskich odcinkach dróg oraz na odcinkach pozbawionych chodników 5.    Z uwagi na fakt, że większość pracujących jest zatrudniona poza gminą, usługi i towary nabywa również poza gminnymi jednostkami handlowymi i usługowymi  6.    Postrzegany, jako drugi po bezrobociu, problem społeczny dot. chuligaństwa i innej drobnej przestępczości 7.    Azbestowe pokrycia dachowe na niektórych budynkach, wymagające usunięcia i utylizacji. 8.    Zbyt mała liczba miejsc przedszkolnych dla dzieci z terenu gminy.
Możliwości	Zagrożenia
1.    Zainteresowanie ludzi majętnych mieszkaniem na terenie gminy 2.    Wzrost udziału młodych małżeństw z dziećmi w strukturze demograficznej gminy 3.    Wzrost udziału osób z wyższym wykształceniem wśród mieszkańców gminy 4.    Wzrost udziału osób władających obcymi językami w relacji do ogółu mieszkańców gminy 5.    Wprowadzenie przepisów i zachowań społecznych piętnujących nawet najmniejsze przejawy przestępczości wśród dzieci, młodzieży 6.    Wzrost świadomości społeczeństwa na temat fatalnych skutków braku zainteresowania działalnością (zachowaniem) własnych dzieci 7.    Wdrożenie programów zewnętrznego finansowania likwidacji pokryć dachowych azbestowych	1.    Migracja do gminy głównie osób w wieku emerytalnym 2.    Jeżeli utrzyma się wysoki odsetek osób młodych pozostających bez pracy, doprowadzi to w przyszłości do wzrostu liczby osób wymagających opieki społecznej oraz wzrostu innych patologii takich, jak narkomania, alkoholizm, przestępczość, itp. 3.    Utrzymanie się negatywnej tendencji wśród młodzieży wyjazdów za granicę na stałe. 4.    Brak zdecydowania w eliminacji negatywnych zachowań w działaniach policji, prokuratury i sądów

 

Tabela 27 Analiza SWOT Gminy Białobrzegi

- Infrastruktura techniczna i finanse

Atuty	Słabości
1.    Wybudowane chodniki na łącznym odcinku 15 km 2.    Nowo wybudowany most drogowy na rzece Wisłok łączący prawo- i lewobrzeżną część gminy. 3.    Istniejący plan zagospodarowania przestrzennego dla centrum wsi Białobrzegi. 4.    Istniejące na terenie Białobrzegów i Korniaktowa Północnego ujęcia wody głębinowej dla potrzeb mieszkańców całej gminy. 5.    Istnienie warunków technicznych pozwalających na uzyskanie dostępu do Internetu na terenie całej gminy	1.    Brak chodników na niektórych odcinkach głównych dróg powiatowych. 2.    Niezadowalający stan nawierzchni niektórych drogach powiatowych i gminnych. 3.    Brak planu zagospodarowania przestrzennego dla całej gminy. 4.    Nie wszystkie gospodarstwa zostały podłączone do kanalizacji i wodociągów gminnych 5.    Brak dostępu do szerokopasmowego Internetu 6.    Brak kanalizacji w lewobrzeżnej części gminy.
Możliwości	Zagrożenia
1.    Wdrożenie programu Polska Wschodnia w zakresie szerokopasmowego Internetu. 2.    Wdrożenie kolejnych naborów na dofinansowanie ze środków UE remontów i przebudowy dróg, budów chodników, kanalizacji, itp. 3.    Zainteresowanie podmiotów zewnętrznych uczestnictwem w przedsięwzięciach publiczno-prywatnych	1.    Recesja gospodarcza 2.    Ograniczenia budżetowe przy dotychczasowych zadaniach dla gminy 3.    Brak współpracy na szczeblu pozagminnym 4.    Uchwalenie na szczeblu unijnym lub krajowych przepisów, które jeszcze utrudnią realizację przedsięwzięć niezbędnych dla rozwoju gminy i dobrobytu mieszkańców(szczególnie dotyczących ochrony środowiska).

Tabela 28 Analiza SWOT Gminy Białobrzegi

- Turystyka i ośrodki sportowo - rekreacyjne

Atuty	Słabości
1.    Położenie w bezpośredniej bliskości atrakcyjnego dla turystów Łańcuta. 2.    Położenie w bezpośrednim sąsiedztwie przyszłej trasy autostrady A4 3.    Dogodne warunki do uprawiania turystyki konnej, rowerowej, pieszej. 4.    Funkcjonowanie w Białobrzegach pełnowymiarowej hali sportowej przy gimnazjum oraz hal sportowych w Budach Łańcuckich i Woli Dalszej 5.    Funkcjonowanie w Białobrzegach wielofunkcyjnego boiska o sztucznej nawierzchni przystosowanego do gry w koszykówkę, piłkę nożną, siatkówkę, piłkę ręczną i tenisa ziemnego. 6.    Zadbane ulice i gospodarstwa na terenie gminy 7.    Nowoczesne i bezpieczne place zabaw dla dzieci w każdej miejscowości.	1.    Niedostateczna baza noclegowa dla turystów. Istnieją jedynie słabo reklamowane: hotel i dwa gospodarstwa agroturystyczne, 2.    Brak atrakcyjnych wydarzeń, które mogłyby przyciągać turystów do gminy 3.    Brak zabytków atrakcyjnych dla turystów 4.    Brak infrastruktury turystycznej, która zachęcałaby do przyjazdu turystów do gminy 5.    Zły stan nawierzchni boiska sportowego (trawiastego) i brak zaplecza przy tym boisku w centrum gminy 6.    Zły stan nawierzchni wyznaczonych ścieżek rowerowych. Brak tablic informacyjnych o przebiegu i kierunkach ścieżek oraz wiadomości o odwiedzonych obszarach 7.    Brak rekreacyjnego wykorzystania rzeki Wisłok i stawów w Korniaktowie Płn.
Możliwości	Zagrożenia
1.    Zainteresowanie zewnętrznych inwestorów prywatnych realizacją inwestycji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego 2.    Stworzenie przy udziale zewnętrznych instytucji lub lokalnych przedsiębiorców bazy rekreacyjnej i sportowej pozwalającej na różne formy wypoczynku i samorealizacji mieszkańców 3.    Współpraca z powiatem łańcuckim i Rzeszowem w zakresie promocji miejsc noclegowych na terenie Gminy Białobrzegi	1.    Brak zainteresowania podmiotów zewnętrznych finansowaniem inwestycji w sport, kulturę i turystykę na terenie gminy 2.    Utrudnienia przy uzyskaniu dokumentacji środowiskowej na realizację inwestycji 3.    Brak współpracy ze strony Lasów Państwowych i prywatnych właścicieli lub dzierżawców fragmentów terenu gminy, które można by wykorzystać rekreacyjnie.

Tabela 29 Analiza SWOT Gminy Białobrzegi - Ochrona zdrowia

Atuty	Słabości
1.    Dostęp mieszkańców do podstawowej opieki zdrowotnej 2.    Zabezpieczenie opieki stomatologicznej bezpośrednio na terenie gminy 3.     Dostęp do apteki na terenie gminy 4.    Bardzo dobry stan techniczny budynków, ośrodków zdrowia 5.    Istniejący gabinet rehabilitacyjny	1.    Brak dostępu lub utrudniony dostęp do specjalistycznych badań w zakresie profilaktyki zdrowia mieszkańców gminy 2.    Brak dostępu do lekarzy - specjalistów w ośrodkach na terenie gminy (z wyj. ginekologa) 3.    Kolejki do lekarzy rodzinnych 4.    Długi czas oczekiwania na wizytę lekarzy specjalistów 5.    Ograniczona dostępność do programów profilaktyki zdrowotnej
Możliwości	Zagrożenia
1.    Zmiana zasad finansowania przez NFZ systemu opieki zdrowotnej 2.    Wdrożenie systemu elektronicznej ewidencji i rejestracji pacjentów oraz elektronicznych kart historii choroby	1.    Brak zmian w sposobie finansowania ochrony zdrowia 2.    Brak lekarzy specjalistów chętnych do prowadzenia praktyki na terenie Gminy Białobrzegi 3.    Brak zgody NFZ na podpisanie kontraktu z NZOZ zatrudniającym lekarzy specjalistów

 

Tabela 30 Analiza SWOT Gminy Białobrzegi - Oświata i kultura

Atuty	Słabości
1.    Nauczyciele uczący w szkołach podstawowych i gimnazjum mają wymagane prawem uprawnienia i wykształcenie. 2.    Szkoły są wyposażone w pomoce dydaktyczne i naukowe oraz sprzęt sportowy oraz sale komputerowe z dostępem do Internetu. 3.    Dzieci i młodzież w Białobrzegach mogą korzystać z pełnowymiarowej hali sportowej oraz nowoczesnego boiska wielofunkcyjnego, zaś w Budach Łańcuckich i Woli Dalszej z hal sportowych 4.    Bardzo dobry stan techniczny i korzystne rozwiązania architektoniczne budynków szkolnych 5.    W gminie realizowane są programy zajęć pozalekcyjnych dla uczniów z matematyki, informatyki i języka angielskiego, piłki siatkowej oraz nauki tańca i śpiewu w chórze. 6.    Fundusz stypendialny „Równe szanse w Białobrzegach”	1.    Wysokie koszty utrzymania szkół podstawowych ze względu na malejącą liczbę uczniów 2.    Dzieci i młodzież z gimnazjum nie uczestniczą w żadnych programach wymiany z innymi szkołami, w szczególności zza granicy 3.    Zły stan nawierzchni boiska sportowego (trawiastego) w Białobrzegach i brak zaplecza przy tym boisku w centrum gminy 4.    Brak programów w ramach, których osoby dorosłe mogłyby podnosić swoje kwalifikacje w tym nauczyć się języków obcych. 5.    Niewystarczająca oferta kulturalna na terenie gminy 6.    Niewystarczająca oferta ciekawych propozycji zajęć dla młodzieży 7.    Słaba znajomość języków obcych wśród dorosłych
Możliwości	Zagrożenia
1.    Uzyskanie środków finansowych z zewnętrznych źródeł na realizację inwestycji w obiektach, w których świadczone są usługi oświatowe i kulturalne 2.    Uzyskanie wsparcia z instytucji wojewódzkich w postaci doradztwa przy tworzeniu nowoczesnych placówek oświatowo-kulturalnych np. wypożyczalni muzycznej	1.    Brak programów pomocowych na realizacje zadań gminy w zakresie oświaty i kultury 2.    Brak zainteresowania mieszkańców korzystaniem z ofert kulturalnych gminy i innych instytucji na terenie gminy 3.    Brak zrozumienia i akceptacji ze strony rodziców dzieci, którym szkoły miałyby podnieść poziom wymagań

 

 

Na podstawie zebranych danych statystycznych oraz informacji uzyskanych w gminie Białobrzegi, po przeprowadzeniu analizy SWOT poszczególnych obszarów strategicznych, zdiagnozowano następującą listę problemów, wymagających rozwiązania:

 

1.    Zalewanie części obszarów gminy

2.    Zanieczyszczenie rzeki Wisłok i potoków, przepływających przez gminę

3.    Odprowadzanie ścieków do środowiska

4.    Zanieczyszczanie środowiska

5.    Brak kanalizacji w lewobrzeżnej części gminy, co skutkuje zanieczyszczaniem gleby i wód powierzchniowych

6.    Azbestowe pokrycia dachowe, których istnienie zagraża zdrowiu mieszkańców

7.    Zbyt mała liczba podmiotów gospodarczych

8.    Niewystarczająca liczba miejsc pracy na terenie gminy

9.    Niedostosowane do potrzeb przedsiębiorców kwalifikacje osób bezrobotnych

10. Brak informacji o zapotrzebowaniu na określone kwalifikacje zarówno do pracy na terenie gminy jak i na poziomie regionu

11. Brak zainteresowania mieszkańców prowadzeniem gospodarstw ekologicznych

12. Brak lokalnych produktów, które mogłyby być motorem rozwoju gminy

13. Większość dochodów mieszkańcy gminy wydają poza gminą

14. Brak wystarczających własnych środków gminy na realizację wielu potrzebnych inwestycji (przedsięwzięć) i projektów nieinfrastrukturalnych

15. Zarejestrowane bezrobocie na poziomie 11,7% i dużo większe niezarejestrowane, większość to osoby młode do 34 roku życia

16. Brak atrakcyjnych ofert pracy na terenie gminy

17. Niskie wynagrodzenia osób zatrudnionych na terenie Podkarpacia

18. Osoby pozostające na utrzymaniu opieki społecznej

19. Duża grupa osób utrzymująca się z produkcji rolnej na potrzeby własne i z niewielkich środków finansowych z innych źródeł

20. Niewystarczająca infrastruktura pozwalająca na aktywną rozrywkę

21. Zbyt mała liczba ciekawych ofert spędzania wolnego czasu dla mieszkańców w różnym wieku i zróżnicowanych zainteresowaniach

22. Ograniczona oferta zajęć dla młodzieży w godzinach popołudniowych i wieczornych

23. Niewielki odsetek mieszkańców stanowiących stałych czytelników w bibliotekach i czytelniach placówek gminnych

24. Brak przyłączenia wszystkich gospodarstw do sieci kanalizacyjnej i wodociągowej, mimo technicznym możliwości.

25. Emigracja, głównie młodych i lepiej wykształconych, mieszkańców gminy do dużych miast i za granicę

26. Zbyt mała liczba działań zmierzających do zmiany struktury i charakteru kwalifikacji posiadanych przez mieszkańców gminy

27. Rosnąca fala agresji wśród dzieci i młodzieży, drobna przestępczość

28. Ograniczona dostępność do specjalistycznych usług medycznych i programów profilaktyki zdrowotnej

29. Brak wymiany doświadczeń i nauki poprzez bezpośredni kontakt z innymi kulturami regionów kraju i Europy

30. Słaba znajomość języków obcych wśród mieszkańców gminy

31. Niewielka liczba miejsc noclegowych

32.  Niewystarczająca oferta promująca Gminę Białobrzegi

33. Brak informacji w Internecie o sposobie spędzenia czasu na terenie gminy i powiatu

34. Brak ofert i informacji dla turystów

35. Zbyt mała liczba przedsięwzięć mających siłę przyciągania do gminy turystów i gości spoza gminy

36. Niezadowalający stan infrastruktury szlaków rowerowych oraz oznaczeń tras.

37. Niewystarczająca sieć chodników przy głównych drogach powiatowych

38. Miejscami zła nawierzchnia dróg powiatowych

39. Niewystarczająca infrastruktura handlowo-usługowa ułatwiająca i uprzyjemniająca turystom pobyt, a mieszkańcom realizację bieżących potrzeb

40. Mało atrakcyjna dla turystów oferta istniejących domów kultury

41. Niewystarczająca liczba dostępnych miejsc dla dzieci w przedszkolach

CZĘŚĆ II

Podsumowanie dotychczas wykonanych zadań

Zadania, które zostały wykonane w ramach Strategii Rozwoju Gminy Białobrzegi na lata 1997 – 2010:

Tabela 31 Zadania wykonane w ramach Strategii Rozwoju Gminy Białobrzegi na lata 1997 - 2010

OBSZAR 1   EKOLOGIA PRODUKCJA ROLNICZA
Zadanie 1: Rozwój hodowli kóz		Nie zrealizowane
Zadanie 2: Zwiększenie produkcji warzyw – własne pakowanie		W 1999 r. powstało Stowarzyszenie Producentów Owoców i Warzyw, które zajmowało się produkcją warzyw i ich sprzedażą.
Zadanie 3:  Rozszerzenie zakresu produkcji mleczarskiej		Nie zrealizowane
Zadanie 4: Wykorzystanie pastwisk – uregulowanie opłat za korzystanie z pastwisk		W 2005 r. podjęto uchwałę w sprawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, w którym część pastwisk przeznaczono pod budownictwo mieszkaniowe i usługowe.
Zadanie 5: Wykorzystanie nawozów naturalnych		Zrealizowane
Zadanie 6: Stworzenie bezpośrednich linii sprzedaży – bezpośrednio do producenta		W 2003 r. powstało targowisko w Białobrzegach.
OBSZAR 2   TURYSTYKA I REKREACJA
Zadanie 1: Sporządzenie wykazu pustostanów na terenie gminy		Gmina Białobrzegi nie posiada wykazu pustostanów znajdujących się na jej terenie
Zadanie 2: Intensyfikacja działań zmierzających do wynajmu mieszkań na terenie gminy		Większość mieszkań na terenie gminy zostało sprzedanych osobom zainteresowanym i w chwili obecnej nie ma mieszkań przeznaczonych na wynajem
Zadanie 3: Rozwój hipoterapii		Nie zrealizowane
Zadanie 4: Zarybianie stawów		Funkcjonujące na terenie gminy Gospodarstwo Rybackie składa się z 12 zarybionych zbiorników o łącznej powierzchni 30ha
Zadanie 5: Wyznaczenie miejsc pod pola namiotowe i budowę domków letniskowych		Na terenie Gminy Białobrzegi nie ma wyznaczonych pól namiotowych i terenów przeznaczonych pod budowę domków letniskowych
Zadanie 6: Umożliwianie rozwoju drobnego handlu  - w gospodarstwach rolnych		Nie zrealizowane
OBSZAR 3   INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
Zadanie 1: Pełna telefonizacja gminy		Zadanie zostało zrealizowane w 100%. Sieć telefonii stacjonarnej pokrywa cały obszar gminy. Jej znaczenie maleje w związku z rozwojem sieci telefonii komórkowej
Zadanie 2: Wyznaczenie terenów z przeznaczeniem na rekreację		·    Zgodnie ze zmianą nr 1 miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego centrum wsi Białobrzegi w miejscowości tej znajduje się działka o powierzchni 4,65 ha przeznaczona na teren sportu, rekreacji i wypoczynku, na których w chwili obecnej znajduje się: boisko piłkarskie trawiaste, boisko do siatkówki, piłki ręcznej i koszykówki oraz korty tenisowe o nawierzchni poliuretanowej ·    W 1998 r. powstała Białobrzeska Trasa Rowerowa prowadząca poprzez malownicze tereny gminy (lasy, stawy, dróżki polne)
Zadanie 3: Poprawa jakości dróg gminnych		Na terenie Gminy Białobrzegi istnieje stosunkowo dobry system dróg powiatowych i gminnych, które posiadają nawierzchnie asfaltową
Zadanie 4: Budowa kanalizacji na terenie gminy		Obecnie skanalizowana jest cała prawobrzeżna część Gminy Białobrzegi tj.: miejscowość Wola Dalsza, Dębina, Białobrzegi /p/, Korniaktów Południowy, Budy Łańcuckie /p/
Zadanie 5: Budowa parkingów		W gminie Białobrzegi na chwilę obecną jest wystarczająca liczba parkingów. Znajdują się one przy kościołach w poszczególnych miejscowościach, przy budynku Urzędu Gminy Białobrzegi, ośrodkach zdrowia i banku oraz przy cmentarzach
OBSZAR 4   INFRASTRUKTURA SPOLECZNA
Zadanie 1:  Częściowe oświetlenie dróg	Obecnie w gminie Białobrzegi oświetlonych jest 65% dróg powiatowych i 38% dróg gminnych
Zadanie 2: Zwiększenie etatów w Ośrodkach Zdrowia	·    1 lekarz rodzinny w Ośrodku Zdrowia w Białobrzegach i 2 pielęgniarki ·    1 lekarz ginekolog w Ośrodku Zdrowia w Białobrzegach i 1 położna ·    2 lekarzy stomatologów w Ośrodku Zdrowia w Białobrzegach i Budach Łańcuckich /p/ i 1 pomoc stomatologiczna w Białobrzegach ·    Gabinet rehabilitacyjny – 3 osoby ·    2 pielęgniarki środowiskowe
Zadanie 3: Organizowanie imprez kulturalnych i sportowych	·    Corocznie Grand Prix Rowerowe Gminy Białobrzegi ·    Coroczna Białobrzeska Biesiada Ludowa ·    Powiatowe Spotkania Kolędnicze ·    Warsztaty taneczne ·    Przegląd Twórczości Szkolnej i Pozaszkolnej ·    Prezentacje Twórczości Nauczycieli ·    Dożynki Gminne
Zadanie 4: Propagowanie i organizowanie aktywnego wypoczynku na terenie gminy	·    Corocznie przy udziale środków z budżetu gminy organizowane są wyjazdy wakacyjne dla dzieci i młodzieży należącej do Drużyny Harcerskiej ZHP GNIAZDO, oraz dzieci i młodzieży korzystającej ze świetlicy funkcjonującej przy Parafii w Białobrzegach ·    Stowarzyszenie Koła Gospodyń wraz z Radą Sołecką w Korniaktowie Północnym organizują corocznie zajęcia rekreacyjno-sportowe dla dzieci w każdą sobotę wakacji ·    Szkoły na terenie gminy mają bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych dla swoich uczniów: zajęcia taneczne, sportowe ·    Wynajem sal sportowych i boiska wielofunkcyjnego ·    Funkcjonowanie ogólnodostępnych placów zabaw dla dzieci znajdujących się w każdym sołectwie Gminy Białobrzegi ·    Organizacja zawodów rowerowych Grand Prix Gminy Białobrzegi
Zadanie 5: Aktywne formy zwalczania patologii społecznych	·    Na terenie gminy funkcjonują 2 grupy wsparcia dla osób mających problemy z alkoholem oraz dla ich rodzin. Pierwsza funkcjonuje od 7 lat w miejscowości Budy Łańcuckie, druga od jesieni 2008 r. w Białobrzegach. ·    Członkowie Gminnej Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podjęli działania mające na celu sprawdzanie czy w sklepach i ich sąsiedztwie nie jest spożywany alkohol. Przedsiębiorcom którzy naruszają stosowne przepisy grozi utrata koncesji na sprzedaż alkoholu. ·    Radni Gminy Białobrzegi w 2007 r. podjęli uchwałę o ograniczeniu liczby punktów sprzedaży alkoholi „ciężkich” do 2 punktów w centrum gminy ·    Organizacja świetlic dla młodzieży w Domach Kultury na terenie Gminy Białobrzegi. ·    Funkcjonowanie świetlicy edukacyjnej dla dzieci i młodzieży przy Parafii w Białobrzegach.
OBSZAR 5   PROMOCJA GMINY
Zadanie 1: Stworzenie marki ekologicznego produktu gminy	Nie zrealizowane
Zadanie 2: Identyfikacja mieszkańców z gminą – wspólne (ankietowe) wybieranie najpiękniejszych miejsc w gminie	Konkurs Fotograficzny FOTO- BIAŁOBRZEGI
Zadanie 3: Podjęcie najpilniejszych działań w zakresie upiększania gminy, zadbanie o czystość w okolicach głównych miejsc wyznaczonych pod rekreację	·    Modernizacja i odnowienie elewacji budynków komunalnych, szkół, Domów Kultury ·    Powstanie obiektu imprez plenerowych w centrum gminy przy GOKiCZ, ·    Zagospodarowanie terenów zielonych
Zadanie 4: Powołanie osoby odpowiedzialnej za promocje gminy i stworzenie planu promocji	W 2006 r. została zatrudniona w Urzędzie Gminy osoba, której zadaniem jest podejmowanie działań mających na celu rozwój i promocję Gminy Białobrzegi
Zadanie 5: Anonse w prasie reklamujące gminę Białobrzegi	Zrealizowane
Zadanie 6: Aktywna współpraca z sąsiednimi gminami i instytucjami zajmującymi się promocją województwa	Zrealizowane

 

 

CZĘŚĆ III

 

Powiązanie ze strategicznymi dokumentami programowymi na poziomie regionu i gminy.

 

Warunki ekonomiczne, system prawny, a także uwarunkowania społeczne mają wpływ na procesy programowania lokalnych programów rozwoju. Proces ten jest złożony
i składa się na niego szereg działań takich jak planowanie, wyznaczanie obszarów priorytetowych, które mają być zrealizowane, a także określenie celów i wskazanie konkretnych grup działań. Nie bez znaczenia pozostaje również fakt, że ów proces planowania jest rozpatrywany w długim – czasem nawet kilkunastoletnim – okresie czasu.
W związku z tym celowe wydaje się uzyskanie zgodności z obowiązującymi dokumentami planistycznymi oraz programowymi – tak na poziomie regionalnym, jak i wspólnotowym. Powyższy warunek jest warunkiem koniecznym, aby można aplikować o środki pomocy strukturalnej.

Każda jednostka samorządu terytorialnego ma ustawowo określone zadania, funkcje i kompetencje. Jednak sposób ich realizacji, cele kierunkowe, zadania szczegółowe i przede wszystkim priorytety określa sama, co ma swój wyraz w odpowiednich uchwałach rad gminy, powiatu czy województwa. Przygotowując strategię, należy zatem włączyć się w nurt ogólnych priorytetów i wyzwań.

 

     W oparciu o dokonane ustalenia można stwierdzić, że projekty zdefiniowane
w niniejszym dokumencie opracowane zostały zgodnie z podstawowymi dokumentami obowiązującym w tym zakresie na terenie Województwa Podkarpackiego, w szczególności zaś z:

• Narodową Strategią Spójności na lata 2007 – 2013;
• Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podkarpackiego na lata 2007 – 2013
• Strategią Rozwoju Województwa Podkarpackiego
• Planem Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego;
• Strategią Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Łańcuckiego na lata       2007 -2014.

a także w zgodzie z dokumentami, które dotyczą samej Gminy Białobrzegi:

• Strategią Rozwoju Gminy Białobrzegi na lata 1997 – 2010;

 

1. Narodowa Strategia Spójności na lata 2007 – 2013

Narodowa Strategia Spójności (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) to dokument określający główne cele polityki spójności oraz uwzględniający uwarunkowania społeczno – gospodarcze Polski. Dokument określa kierunki wsparcia ze środków finansowych dostępnych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności w ramach budżetu Wspólnoty na lata 2007 – 2013.

            Celem strategicznym Narodowej Strategii Spójności jest „tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej”[1].

Obok celu strategicznego w NSS została założona realizacja celów szczegółowych, które wynikają ze Strategii Lizbońskiej, Strategicznych Wytycznych Wspólnoty oraz wniosków wynikających z analizy słabych i mocnych stron polskiej gospodarki, a także szans, które przed nią stają, a co za tym idzie również zagrożeń. Do celów szczegółowych należą m.in.:

·         Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa,

·         Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej,

·         Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej,

·         Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski,

·         Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług,

·         Wyrównanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich.

            Narodowa Strategia Spójności jest realizowana przez Programy Operacyjne zarządzane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego oraz 16 Regionalnych programów Operacyjnych zarządzanych przez Samorządy poszczególnych województw. Programy, które będą miały wpływ na NSS to m.in. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, Program Operacyjny Kapitał Ludzki, 16 Regionalnych Programów Operacyjnych, Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej, Program Operacyjny Pomoc Techniczna oraz Program Operacyjny Europejskiej Współpracy Terytorialnej.

2. Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata 2007 – 2013.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata
2007 – 2013 jest dodatkowym instrumentem planistycznym polityki rozwoju regionu. Nawiązuje bezpośrednio do celów strategicznych, priorytetów i kierunków działań określonych w Strategii rozwoju województwa podkarpackiego na lata 2007-2020. Główny cel sformułowany został jako „Wzrost krajowej i międzynarodowej konkurencyjności gospodarki oraz poprawa dostępności przestrzennej Podkarpacia”. Ma on za zadanie zrównoważenie rynku pracy i wzrost poziomu życia społeczeństwa regionu poprzez podniesienie międzynarodowej konkurencyjności i innowacyjności gospodarki.

Cele szczegółowe zaś zostały wyznaczone w oparciu o analizę poziomu społeczno – gospodarczego rozwoju województwa. Określają one najważniejsze obszary interwencji wymagające wsparcia w celu usunięcia głównych barier rozwojowych, podniesienia jego konkurencyjności i ograniczenia procesu marginalizacji. Cele szczegółowe sformułowane zostały w następujący sposób:

• Tworzenie warunków do rozwoju przedsiębiorczości i gospodarki opartej na wiedzy,
• Poprawa dostępności i atrakcyjności inwestycyjnej regionu poprzez realizację przedsięwzięć w sferze komunikacyjnej i energetycznej,
• Stworzenie warunków do rozwoju społeczeństwa informacyjnego w regionie,
• Zapobieganie degradacji środowiska oraz zagrożeniom naturalnym
  i technologicznym, a także efektywna gospodarka zasobami naturalnymi,
• Tworzenie warunków do rozwoju kapitału społecznego poprzez inwestycje
  w edukacje, ochronę zdrowia, pomoc społeczną, sport i rekreację,
• Wzrost udziału turystyki w gospodarce regionu oraz ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój instytucji kultury,
• Zmniejszenie występujących wewnątrz województwa różnic rozwojowych.

 

Przedstawione powyżej cele koncentrują się przede wszystkim na niwelowaniu podstawowych barier i zagrożeń rozwoju, przy jednoczesnym dążeniu do rozwoju głównych obszarów kreujących rozwój województwa, tj. innowacyjnej gospodarki, szeroko rozumianej infrastruktury i edukacji.

Program realizowany będzie w oparciu o zasady partnerstwa, równouprawnienia
i równości szans oraz zrównoważonego rozwoju.

Realizacja celów RPO WP w perspektywie do 2013 roku uwzględniać będzie przede wszystkim wyzwania strategiczne określone w Strategii rozwoju województwa podkarpackiego na lata 2007 – 2020, a także innych dokumentach programowych przygotowanych na poziomie kraju i UE, tj. w Krajowym Programie Reform (KPR), Strategicznych Wytycznych Wspólnoty (SWW) oraz Narodowych Strategicznych Ramach Odniesienia (NSRO). Zgodnie z wizją rozwoju, województwo podkarpackie powinno stać się obszarem zrównoważonego rozwoju integrującym cele gospodarcze, ekologiczne
i społeczne z myślą o osiągnięciu wysokiego standardu życia jego mieszkańców.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego realizowany będzie w oparciu o osiem osi priorytetowych.

 

Oś priorytetowa 1. Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka

 

Celem nadrzędnym osi priorytetowej jest tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i gospodarki opartej na wiedzy. Realizacja tego celu będzie następować poprzez cele szczegółowe takie jak wsparcie dla rozwoju przedsiębiorstw poprzez zwiększenie dostępności do zewnętrznych źródeł finansowania, rozwój sieci instytucji otoczenia biznesu, stworzenie warunków dla rozwoju gospodarczego i wzrostu potencjału innowacyjnego w regionie oraz transferu wiedzy, a także zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej i wsparcie aktywności w zakresie współpracy międzyregionalnej
i międzynarodowej. Oś ta zakłada, że wykorzystanie w pełni potencjału województwa nie jest możliwe bez stworzenia odpowiednich warunków dla rozwoju przedsiębiorczości. Gospodarka województwa cechuje się niedostateczną dostępnością do kapitału, niewystarczającym poziomem rozwoju instytucji otoczenia biznesu, niewielkim poziomem innowacyjności gospodarki regionu oraz niską atrakcyjnością inwestycyjną województwa. Konieczna jest zatem realizacja przedsięwzięć, które zmierzać będą do likwidacji barier w rozwijaniu przedsiębiorczości i konkurencyjnej gospodarki, zwiększeniu dostępu do informacji i infrastruktury związanej z podniesieniem konkurencyjności i innowacyjności oraz promocji gospodarczej regionu w zakresie istniejących sektorów gospodarki i tzw. przyszłych sektorów wysokiej szansy.

Stworzenie warunków do rozwoju konkurencyjnej i innowacyjnej gospodarki nie jest możliwe bez pozyskania nowoczesnej myśli technologicznej i zainteresowania naszym regionem kapitału zagranicznego inwestującego w nowoczesne i innowacyjne technologie.

 

Oś priorytetowa 2. Infrastruktura techniczna

 

Celem nadrzędnym osi jest poprawa dostępności i atrakcyjności inwestycyjnej regionu poprzez realizacje przedsięwzięć w sferze komunikacyjnej i energetycznej. Poprawa tego celu będzie następować poprzez cele szczegółowe takie jak poprawa powiązań komunikacyjnych i systemu komunikacji publicznej w województwie oraz poprawę stanu
i efektywności wykorzystania infrastruktury energetycznej.

Zasadnicze znaczenie dla rozwoju gospodarczego regionu ma układ i jakość powiązań komunikacyjnych, które decydują o atrakcyjności województwa dla lokalizacji działalności gospodarczej, mobilności przestrzennej mieszkańców oraz poprawy połączeń wewnątrzregionalnych pomiędzy regionalnymi i subregionalnymi ośrodkami wzrostu. Poprawa poziomu usług w zakresie infrastruktury energetycznej pozwoli natomiast na istotne zmniejszenie dystansu województwa w stosunku do bardziej rozwiniętych regionów kraju
i Unii Europejskiej.

W zakresie infrastruktury komunikacyjnej podstawowym wyzwaniem
w okresie najbliższych lat będzie poprawa powiązań komunikacyjnych, jak również zapewnienie komplementarności i spójności regionalnego układu komunikacyjnego
z istniejącymi oraz nowymi szlakami transportowymi, w szczególności autostradą A4
i drogami ekspresowymi S19 i S74, modernizowaną linią kolejową, portem lotniczym Rzeszów-Jasionka, a także dostępnością do przejść granicznych w regionie.

Integralnym elementem rozwijania regionalnej infrastruktury technicznej będą także przedsięwzięcia w dziedzinie energetyki i ciepłownictwa. Podstawowym celem tych działań będzie zaspokojenie potrzeb odbiorców komunalnych i podmiotów gospodarczych, przy zachowaniu ekonomiki przyjmowanych rozwiązań oraz potrzebie lepszego wykorzystania dostępnych zasobów i zachowania zasad ochrony środowiska. Podejmowane działania zmierzać będą ponadto do zwiększania udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie energetycznym województwa.

 

Oś priorytetowa 3. Społeczeństwo informacyjne

 

Celem nadrzędnym przyświecającym tej osi jest stworzenie warunków do rozwoju społeczeństwa informacyjnego w regionie.

Infrastruktura telekomunikacyjna w regionie jest słabo rozbudowana, a dostęp do usług teletechnicznych jest zróżnicowany. Bardzo duże znaczenie ma zatem zmniejszenie zapóźnień technologicznych i informatycznych w zakresie rozwoju infrastruktury społeczeństwa informacyjnego. Będzie to miało wpływ na podwyższenie jakości życia mieszkańców, podniesienia dostępu do edukacji, przełamanie barier dotyczących „cyfrowego wykluczenia”, m.in. na obszarach wiejskich i małych miast oraz stworzy łatwiejszy dostęp do informacji. W zakresie społeczeństwa informacyjnego wspierane będą przedsięwzięcia zmierzające do upowszechnienia dostępu do usług teleinformatycznych, a także do publicznej infrastruktury telekomunikacyjnej. Planowane w programie działania zmierzać będą do poprawy poziomu dostępu do nowoczesnych technologii teleinformatycznych i komunikacyjnych, w tym z zakresu bezpieczeństwa publicznego, administracji, opieki medycznej i edukacji oraz kultury.

Oś priorytetowa 4. Ochrona środowiska i zapobiegania zagrożeniom

 

Celem nadrzędnym osi jest zapobieganie degradacji środowiska oraz zagrożeniom naturalnym i technologicznym, a także efektywna gospodarka zasobami naturalnymi. Realizacja tego celu będzie następować poprzez cele szczegółowe takie jak ograniczenie ilości zanieczyszczeń w tym odpadów przedostających się do środowiska, a także poprawa zaopatrzenia w wodę, poprawa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego oraz racjonalne zagospodarowanie zasobów wodnych, ograniczenie degradacji środowiska oraz ochrona zasobów różnorodności biologicznej, a także poprawa poziomu bezpieczeństwa w regionie pod względem zagrożeń naturalnych i technologicznych. Słabo rozwinięta infrastruktura ochrony środowiska uniemożliwia właściwą ochronę istniejących w regionie wartości przyrodniczych i nie gwarantuje zrównoważonego rozwoju gospodarczego województwa zapewniającego zachowanie istniejących walorów przyrodniczych przyszłym pokoleniom.

W województwie podkarpackim wciąż niezwykle istotnym problemem jest niedostatecznie uporządkowana gospodarka wodno-ściekowa, brak w pełni racjonalnej gospodarki odpadami oraz szczególnie na niektórych obszarach województwa wysokie zagrożenie klęskami żywiołowymi, w tym zwłaszcza powodziami. Bez podjęcia działań zapobiegawczych problemy te mogą w przyszłości przyczynić się do degradacji środowiska regionu, w sposób znaczący zmniejszając jego konkurencyjność i atrakcyjność.

Konieczna jest zatem realizacja przedsięwzięć, które w efektywny sposób przyczynią się do ochrony środowiska, lepszego zabezpieczenia i wykorzystania walorów przyrodniczych regionu oraz poprawią bezpieczeństwo ludności i gospodarki w aspekcie potencjalnych zagrożeń. Realizowane działania dotyczyć wiec będą przede wszystkim infrastruktury odprowadzania i oczyszczania ścieków, infrastruktury dostarczania i uzdatniania wody, systemowej gospodarki odpadami komunalnymi, w tym osadami ściekowymi, a także infrastruktury przeciwpowodziowej i gospodarki wodnej.

 

Oś priorytetowa 5. Infrastruktura publiczna

 

Celem nadrzędnym osi priorytetowej jest tworzenie warunków dla rozwoju kapitału społecznego poprzez inwestycje w edukację, ochronę zdrowia, pomoc społeczną, sport
i rekreację. Realizacja tego celu będzie następować poprzez cele szczegółowe takie jak poprawa dostępności i podniesienie jakości regionalnego systemu edukacji, poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego ludności i rozwój infrastruktury pomocy społecznej oraz zwiększenie dostępności mieszkańców do obiektów sportowych i rekreacyjnych.

Zgodnie z celami polityki spójności Unii Europejskiej, konieczne jest zwiększanie inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepszą edukację i opiekę zdrowotną. Szczególnie akcentowana jest konieczność poprawy infrastruktury służby zdrowia na obszarach słabiej rozwiniętych, gdzie braki w wyposażeniu w tą infrastrukturę stanowią przeszkodę dla rozwoju gospodarczego. Jednocześnie, niezbędne są inwestycje w infrastrukturę, które wpłyną na zwiększenie możliwości zatrudnienia, w szczególności w perspektywie długookresowej, poprzez podniesienie konkurencyjności regionu.

W ramach niniejszego programu wsparcie w zakresie infrastruktury edukacji dążyć powinno przede wszystkim do podnoszenia jakości i upowszechnienia nowoczesnych metod kształcenia. Celowe jest również zwiększenie współpracy między szkołami
a przedsiębiorcami, a także silniejsze skorelowanie kierunków kształcenia z potrzebami rynku pracy i z modernizacją gospodarki regionu. Istotne jest również zapewnienie możliwości kształcenia i doskonalenia zawodowego w ciągu całego życia obywateli poprzez upowszechnianie i rozwój kształcenia ustawicznego. Konieczne jest także zmniejszenie dysproporcji w wyposażeniu w infrastrukturę edukacyjną pomiędzy miastami, a obszarami wiejskimi.

W odniesieniu do opieki zdrowotnej niezbędny jest w szczególności wzrost dostępności i jakości deficytowych usług medycznych o charakterze regionalnym i lokalnym, kluczowych z punktu widzenia rozwoju społeczno – gospodarczego województwa,
z uwzględnieniem sytuacji na obszarach wiejskich. Konieczna jest także poprawa dostępności i jakości pomocy społecznej. Wspierane będą zatem przedsięwzięcia zmierzające do poprawy bazy lokalowej oraz wyposażenia zakładów opieki zdrowotnej
i podmiotów działających w obszarze pomocy społecznej.

Wraz ze wzrostem dochodów w społeczeństwie rośnie popyt na usługi związane z wypoczynkiem i rekreacją, wśród których coraz większą rolę odgrywa sport i wszelkie rodzaje aktywności fizycznej. Wyposażenie w infrastrukturę służącą rekreacji i uprawianiu sportu ma zatem obecnie istotny wpływ na atrakcyjność regionu czy danej miejscowości. Jakość i dostępność tego rodzaju infrastruktury w coraz większym stopniu decyduje
o wyborze miejsca pracy i zamieszkania, w szczególności wśród ludzi młodych i wykwalifikowanych. Jest czynnikiem, który zyskuje na znaczeniu w pozyskiwaniu nowych strategicznych inwestorów.

 

Oś priorytetowa 6. Turystyka i kultura

 

Celem nadrzędnym tej osi priorytetowej jest wzrost udziału turystyki
w gospodarce regionu oraz ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój instytucji kultury.

Zgodnie z celami Unii Europejskiej, niezbędne są inwestycje w infrastrukturę, które wpływają na zwiększenie możliwości zatrudnienia, w szczególności w perspektywie długookresowej, poprzez podniesienie konkurencyjności regionu.

Potencjał tworzenia możliwości zatrudnienia i w konsekwencji podnoszenia konkurencyjności gospodarki, istnieje bezsprzecznie w obszarze infrastruktury turystycznej i kulturalnej.

Ze względu na niski standard bazy turystycznej oraz niewystarczającą -  w stosunku do posiadanego przez region potencjału – ilości obiektów infrastruktury turystycznej dla wzrostu poziomu ruchu turystycznego konieczny jest ich rozwój. Wsparcie
w tym zakresie dotyczyć będzie m.in. szlaków, tras turystycznych, wyciągów narciarskich, przystani wodnych czy kąpielisk. Ważnym elementem wsparcia będą przedsięwzięcia zmierzające do tworzenia nowych produktów turystycznych, wzbogacających ofertę województwa o nowe atrakcje i usługi.

Podstawą zagospodarowania czasu wolnego turystów jest obok korzystania
z obiektów turystycznych sieć instytucji kultury. Podmioty te prowadząc działalność kulturalno-rozrywkową, a także oświatową związaną z upowszechnianiem dóbr kultury kreują imprezy i wydarzenia, które również przyciągają turystów. Dodatkowo instytucje kultury czerpiąc z lokalnego i regionalnego dziedzictwa wzmacniają regionalizm stanowiący istotne źródło atrakcji turystycznych. Instytucje te ponadto kształtują przyjazne dla ludzi środowisko oraz odgrywają znaczącą rolę w procesie edukacji, humanizacji społeczeństwa oraz jego kulturowej identyfikacji wpływając w istotny sposób na sferę gospodarki.

 

Oś priorytetowa 7. Spójność wewnątrzregionalna

 

Celem nadrzędnym tej osi priorytetowej jest zmniejszenie występujących wewnątrz województwa różnic rozwojowych. Realizacja tego celu będzie następować poprzez cele szczegółowe takie jak wzmocnienie ośrodków miejskich, ożywienie społeczno-gospodarcze obszarów zdegradowanych oraz zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej obszarów marginalizowanych gospodarczo. Istotną cecha polityki spójności jest możliwość jej dostosowania do szczególnych potrzeb, wyzwań oraz szans stojących przed różnymi obszarami geograficznymi. Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej uwzględnianie wymiaru terytorialnego będzie pomocne w tworzeniu zintegrowanych wspólnot oraz przyczyni się do tego, iż ogólny potencjał wzrostu nie będzie ograniczany przez nierównomierny rozwój. Poprawa wewnętrznej spójności regionu służy zapewnieniu całemu jego terytorium udziału we wzroście społeczno-gospodarczym. Wsparcie obszarów przeżywających największe trudności strukturalne oraz włączenie ich w proces podnoszenia konkurencyjności regionu wpłynie na umocnienie pozycji województwa jako całości. Występujące w regionie różnice rozwojowe nie mają jednolitego podłoża i są wynikiem zarówno długookresowych zapóźnień cywilizacyjnych, jak i niekorzystnych zjawisk zachodzących w trakcie ostatnich kilkunastu lat w związku z transformacją systemową. Zróżnicowania wewnątrzregionalne dostrzegalne są w województwie podkarpackim już na poziomie podregionów, ale dopiero pełny zarys dysproporcji ujawnia się w wymiarze lokalnym, gdzie zauważalne są różnego typu obszary problemowe występujące w obu wchodzących w skład województwa podregionach.

Wskazane uwarunkowania powodują, iż konieczne jest podjęcie działań dostosowanych do różnych typów obszarów problemowych występujących na terenie całego województwa. W ramach niniejszej osi priorytetowej wyodrębnione zostały trzy następujące typy obszarów problemowych: wymagające rewitalizacji miasta lub ich części, obszary i obiekty zdegradowane m.in. w wyniku upadku przemysłu, likwidacji Państwowych Gospodarstw Rolnych, jednostek wojskowych czy zaniechania rozpoczętych inwestycji ze względu na przemiany społeczno-gospodarcze, a także obszary zmarginalizowane gospodarczo charakteryzujące się niską skutecznością w przyciąganiu firm.

Wszystkie te obszary wymagają przekształcenia, aby na nowo mogły zostać wykorzystane do pełnienia funkcji społecznych i gospodarczych.

Porządkowanie obszarów zdegradowanych będzie miało również niezwykle istotny wymiar środowiskowy, gdyż przyczyni się do zmniejszenia związanych z niektórymi obszarami zdegradowanymi zagrożeń ekologicznych i doprowadzi do bardziej racjonalnego gospodarowania przestrzenią.

Na terenie województwa występują wyraźnie dostrzegalne obszary zmarginalizowane gospodarczo, charakteryzujące się wysoką stopa bezrobocia, małą liczbą podmiotów gospodarczych, niskimi nakładami inwestycyjnymi w przedsiębiorstwach oraz niewielką wartością produkcji sprzedajnej przemysłu. Dążenie do osiągnięcia spójności tych obszarów z resztą województwa opierać się będzie na wykorzystaniu ich potencjału m.in. poprzez tworzenie warunków dla rozwoju przemysłu, w tym przetwórstwa produktów rolnych, jak również usług np. turystycznych. Ponadto wspierane będą projekty polegające na aktywizacji obiektów niezagospodarowanych oraz tych, które w efekcie zaniechania inwestycji nie zostały zakończone. Realizowane przedsięwzięcia stworzą możliwości dywersyfikacji źródeł dochodów na omawianych obszarach, w oparciu o ich walory przyrodnicze i kulturowe, wykorzystanie położenia przy zewnętrznej granicy UE i bliskości rynków wschodnich, bądź inne walory tych obszarów.

 

Oś priorytetowa 8. Pomoc techniczna

 

Celem nadrzędnym ostatniej osi priorytetowej jest efektywna realizacja Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego. Realizacja celu następować będzie poprzez cele szczegółowe takie jak umożliwienie sprawnego funkcjonowania systemu realizacji programu oraz zapewnienie ciągłości procesu programowania, upowszechnienie informacji o dostępnym wsparciu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego oraz promocji efektów programu, zagwarantowanie prawidłowego przygotowania projektów w celu ulepszenia ich wdrażania oraz pełne uczestnictwo w jednolitym komputerowym systemie monitoringu.

Absorpcja tak dużych środków wymagać będzie znacznych nakładów finansowych na zapewnienie sprawnego systemu zarządzania, wdrażania, monitorowania, informowania i promocji oraz kontroli i oceny pomocy strukturalnej. Ze względu na rozszerzenie kompetencji i zadań realizowanych na poziomie województwa w zakresie zarządzania oraz wdrażania konieczne będzie rozbudowanie systemu instytucjonalnego, związane m.in. z zaangażowaniem dodatkowych kadr o odpowiednich kwalifikacjach.

W tym celu wsparcie udzielone będzie na wzmocnienie potencjału administracyjnego poprzez m.in.: finansowanie zatrudnienia oraz stworzenie i wdrożenie systemu motywacji płacowych i pozapłacowych dla pracowników uczestniczących w realizacji RPO WP oraz podnoszenie kwalifikacji zawodowych personelu obsługującego program na poziomie Instytucji Zarządzającej oraz innych instytucji zaangażowanych w jego wdrażanie.

 

Należy stwierdzić, iż zakres zadań prezentowanych w niniejszym dokumencie odpowiada warunkom kwalifikowalności wydatków określonych w RPO WP. Stanowi jednocześnie odzwierciedlenie podstawowych założeń oraz celów zdefiniowanych w jego ramach.

 

3. Strategia Rozwoju Województwa Podkarpackiego na lata 2007 – 2020

 

Strategia na lata 2007-2020 jest trzecim dokumentem programowym przygotowanym przez Zarząd Województwa od momentu wprowadzenia reformy ustrojowej i administracyjnej państwa i ustanowienia województwa samorządowego jako podmiotu realizującego własną politykę regionalną. Strategia rozwoju województwa podkarpackiego na lata 2007-2020 wyznacza cele i działania, służące przełamywaniu strukturalnych problemów gospodarczych i społecznych oraz podnoszeniu konkurencyjności regionu. Są to wyzwania, którym województwo podkarpackie musi sprostać w dobie postępującego procesu globalizacji, liberalizacji i rozwoju gospodarki opartej na wiedzy.

Celem strategicznym jest „podniesienie krajowej i międzynarodowej konkurencyjności gospodarki regionu poprzez wzrost jej innowacyjności, a tym samym efektywności, która stworzy warunki do zwiększenia zatrudnienia oraz wzrostu dochodów i poziomu życia ludności”.

Nadrzędnym celem Strategii jest zapewnienie województwu podkarpackiemu partnerskiej i konkurencyjnej pozycji w Polsce i Europie w oparciu o geograficzne położenie, potencjał demograficzny, tradycje przemysłowe, walory środowiskowe, historyczne i kulturowe.

Misja strategii powinna się przejawiać w doskonaleniu podejmowanych działań prowadzących do systematycznego i konsekwentnego podnoszenia konkurencyjności regionu Podkarpacia, tj. przedsiębiorstw, instytucji, układów przestrzennych – powiatów, gmin, podnoszenia aspiracji społeczeństwa i poziomu wykształcenia w strukturze krajowej, europejskiej i światowej, w drodze przyspieszania procesu rozwoju społeczno-gospodarczego i kulturowego poprzez skracanie dystansu cywilizacyjnego, dążąc do kształtowania społeczeństwa informacyjnego, w drodze zmian jego struktur wewnętrznych, poprzez podnoszenie jego atrakcyjności dla napływu czynników wzrostu racjonalne wykorzystanie środków zewnętrznych i aktywizacji środków wewnętrznych,
przy dążeniu do zapewnienia wyższego poziomu spójności gospodarczej, społecznej, kulturowej oraz spójności przestrzennej z układami międzyregionalnymi, krajowymi, europejskimi i światowymi, a także spójności wewnątrzregionalnej.

            Zapisy niniejszego dokumentu pozostają w zgodzie z zaprezentowanymi założeniami Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego na lata 2007 – 2020.

 

4. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego

 

Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego jest podstawowym narzędziem prowadzenia przez władze samorządowe polityki regionalnej, w tym kształtowania i utrzymania ładu przestrzennego. Plan określa zasady organizacji struktury przestrzennej województwa, w tym podstawowe elementy sieci osadniczej, rozmieszczenie infrastruktury społecznej, technicznej i innej, wymagania w zakresie ochrony środowiska naturalnego i ochrony dóbr kultury, ochrony przeciwpowodziowej, obszary strategiczne dla zagospodarowania przestrzennego, w tym pasa koncentracji rozwoju oraz obszary dla realizacji programów rządowych i wojewódzkich.

Ogólnym celem polityki przestrzennej województwa jest sterowanie rozwojem przestrzennym, podejmowanie działań oraz określenie i realizacja zadań publicznych
o znaczeniu ponadlokalnym, które w efekcie przyniosą:

• Korzystniejsze warunki dla zrównoważonego rozwoju województwa oraz podnoszenia poziomu i jakości życia mieszkańców tak, aby zbliżyć ten poziom do średniego poziomu kraju;
• Przełożenie priorytetów określonych w strategii rozwoju województwa do układów przestrzennych;
• Poprawę warunków dla rozwoju przedsiębiorczości, powstawania małych
  i średnich przedsiębiorstw, przyśpieszenia procesów restrukturyzacji dużych przedsiębiorstw publicznych i tą drogą tworzenie nowych miejsc pracy;
• Włączenie regionu do programu integracji europejskiej, programów finansowania rozwoju oraz dostosowania możliwości potencjału wytwórczego województwa do wymogów unijnych, szczególnie w zakresie norm jakościowych wytworzonego produktu;
• Warunki do odzyskania tradycyjnych rynków zbytu oraz powiązań gospodarczych
  z krajami Europy wschodniej, szczególnie Ukrainy, oraz promocję dla rozwoju obszarów koncentracji podmiotów gospodarczych wytwarzających produkty na te rynki;
• Uzyskanie statusu umożliwiającego akceptacje przez Unię Europejską tradycyjnych technologii upraw, hodowli i wytwarzania produktów spożywczych oraz ich promocję na rynkach unijnych;
• Likwidację zaniedbań w stosunku do średnich krajowych w zakresie wyposażenia województwa w infrastrukturę techniczna, społeczną i ekonomiczną, jak również ochronę środowiska dostosowując ją do potrzeb społeczności wojewódzkiej i standardów międzynarodowych, osiągnięcie przez województwo w przedmiotowym zakresie średnich krajowych;
• Lepsze wykorzystywanie istniejących potencjałów endogenicznych oraz wzmocnienie nowych szans i mocnych stron województwa, przy jednoczesnym osłabieniu zagrożeń
  i słabych stron;
• Większą konkurencyjność województwa zachęcającą do inwestowania kapitału krajowego i zagranicznego;
• Efektywniejsze wykorzystanie istniejącego stanu zainwestowania terenu.

 

5.Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Łańcuckiego na lata 2007-2014.

 

Obszary strategiczne służące realizacji celów rozwoju:

 

Obszar 1. Przedsiębiorczość i rolnictwo

 

Jednym z podstawowych czynników rozwoju regionalnego jest przedsiębiorczość i aktywność gospodarcza. Ta teza zawarta w Strategii Województwa Podkarpackiego przyświecała pracom zespołu redakcyjnego oraz uczestników paneli tematycznych. Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości może stać się kołem zamachowym rozwoju Powiatu Łańcuckiego na najbliższe lata. Trzeba podkreślić, iż podmioty zlokalizowane na terenie powiatu wykazują dużą aktywność i determinację w swoim działaniu, jednak zwracają uwagę na ograniczenia po stronie administracji. W poniższym obszarze obejmujących łącznie środowisko małych i średnich przedsiębiorstw oraz rolników, określono cele i działania, które poprawią sytuację „biznesu” na terenie Powiatu Łańcuckiego.

 

Obszar 2. Środowisko społeczne

 

Obszar „Środowisko społeczne” za główny cel stawia sobie poprawę jakości życia mieszkańców. Jest on zbieżny z obszarem strategicznym „Kapitał społeczny” zdefiniowanym w Strategii Województwa. Poprawa życia mieszkańców jest wyrazem rozwoju nowoczesnego społeczeństwa, inwestującego w kapitał ludzki. Beneficjentami tego obszaru będzie populacja prawie 80 tys. mieszkańców powiatu.

Obszar „Środowisko społeczne” koncentruje swoje działania wokół celów mających na uwadze poprawę porządku i bezpieczeństwa publicznego, jakości i dostępności usług medycznych jak również pomocy osobom zmarginalizowanym i wykluczonym społecznie.

 

Obszar 3. Turystyka, Kultura, Sport

 

Obszar „Turystyka kultura, sport ” za główny cel stawia sobie poprawę parametrów życia mieszkańców związanych z uprawianiem sportem, turystyka i szeroko pojmowana kultura. Jest on zbieżny z priorytetem 4 „Turystyka jako czynnik rozwoju społeczno gospodarczego województwa” w obszarze Gospodarka Regionu zdefiniowanym w Strategii Województwa.

Dla powiatu mieszkańców powiatu przyjmowanie turystów i ich obsługa stanowiły w przeszłości i w chwili obecnej ważne źródło dochodów. Turystyka może stać się dla gospodarki powiatu motorem napędzającym rozwój miasta i regionu.

Obsługa i przyjmowanie turystów na odpowiednio wysokim poziomie może stanowić także formę promocji regionu i wpływać pozytywnie na działania mające na celu pozyskiwanie inwestorów.

 

Obszar 4. Infrastruktura techniczna

 

W obszar infrastruktura i środowisko zostały zdefiniowane trzy cele: rozwiązywanie problemów w zakresie ochrony środowiska, modernizacja dróg i ich otoczenia oraz działania na rzecz poniesienia atrakcyjności powiatu. Cele te są w pełni zbieżne z założeniami zawartymi w Narodowych Strategicznych Ramach Odniesienia oraz ze Strategią Województwa Podkarpackiego. Gwarantuje to możliwość pozyskania środków finansowych na realizację zdefiniowanych celów. Budowa odpowiedniej infrastruktury jest warunkiem koniecznym dla rozwoju społeczno gospodarczego powiatu. Rozwój tej infrastruktury powinien odbywać się w sposób skoordynowany z działaniami podejmowanymi w gminach wchodzących w skład powiatu. Działania zaproponowane w poszczególnych celach służyć będą ponadto podniesieniu konkurencyjności regionu jako ośrodka przyjaznego mieszkańcom i inwestorom.

 

6. Strategia Rozwoju Gminy Białobrzegi na lata 1997 – 2010

 

Działania, które będą podejmowane w ramach Strategii Rozwoju Gminy Białobrzegi na lata 2011– 2022, są kontynuacją niektórych celów wynikających z przyjętej w poprzedniej Strategii Rozwoju Gminy a mianowicie:

1.1. Produkcji ekologicznej żywności

1.2. Rozwoju turystyki i rekreacji na terenie gminy.

1.3.Rozwoju infrastruktury technicznej

1.4. Infrastruktury społecznej

Wymienione wyżej obszary określały priorytetowe kierunki działania w gminie.

Realizowane w odpowiedni sposób powinny pociągnąć za sobą rozwiązania innych problemów, z jakimi mamy do czynienia na terenie tej gminy:

- bezrobocie,

- zwiększenie opłacalności produkcji rolnej,

- zwiększenie liczby osób odwiedzających gminę,

- przyciąganie inwestorów.

Przyjęte w ramach Strategii Rozwoju Gminy Białobrzegi na lata 2011-2022 cele strategiczne i wynikające z nich zadania, są zgodne z założeniami polityki regionalnej województwa oraz priorytetami Strategii Rozwoju Kraju. Oznacza to, iż przyjmując niniejszą strategię, Gmina Białobrzegi może liczyć na wsparcie finansowe zarówno w ramach programów krajowych, jak i  poszczególnych programów  finansowanych z  funduszy Unii Europejskiej.

CZĘŚĆ IV

Strategiczny program rozwoju

I Analiza problemów i możliwych sposób ich rozwiązywania

 

Przed wyznaczeniem celów strategicznych i operacyjnych wskazano na pożądane sposoby rozwiązania zdiagnozowanych w gminie problemów, co obrazuje poniższa tabela.

 

 

Tabela 32 Pożądane sposoby rozwiązania zdiagnozowanych problemów

w Gminie Białobrzegi

Lp.		Zidentyfikowany problem	Możliwe sposoby jego rozwiązania
1.		Zalewanie części obszarów gminy	·        Umocnienie brzegów rzek poprzez ich zalesianie ·        Przeznaczenie w planach zagospodarowania przestrzennego terenów zalewowych, jako łąk i pastwisk lub terenów przeznaczonych na zalesienie ·        Wdrożenie systemu automatycznej informacji o nadchodzącej powodzi ·        Opracowanie planu ochrony przed powodzią i współpraca z PSP i OSP
2.	·        Zanieczyszczenie rzeki Wisłok i potoków, przepływających przez gminę ·         Odprowadzanie ścieków do środowiska ·         Zanieczyszczanie środowiska		·        Systematyczny monitoring czystości rzek na terenie gminy we współpracy z Sanepidem oraz WIOŚ ·        Skuteczne ściganie osób i instytucji, które swoje ścieki odprowadzają do cieków wodnych prowadzących do rzek ·        Reagowanie na wszelkie przejawy zanieczyszczania środowiska typu spuszczanie ścieków do rowów, wysypywanie śmieci w lasach i na brzegach rzek, palenia i porzucania śmieci ·        Przeprowadzanie rutynowych kontroli przydomowych oczyszczalni ścieków oraz szamb (zgodności z dokumentacją techniczną, zawarcia umów z odbiorcami nieczystości, itp.) ·        Współpraca z lokalną policją w ściganiu sprawców zanieczyszczeń i  kierowanie spraw do sądu ·        Prowadzenie akcji mających na celu uświadomienie mieszkańcom skutków niszczenia środowiska oraz propagujących działania przyjazne ludziom i środowisku przyrodniczemu
3.	Brak kanalizacji w lewobrzeżnej części gminy, co skutkuje zanieczyszczaniem gleby i wód powierzchniowych		·        Budowa sieci kanalizacyjnej na terenie całej gminy z możliwością rozbudowy o tereny przeznaczone na budownictwo mieszkaniowe
4.	Azbestowe pokrycia dachowe, których istnienie zagraża zdrowiu mieszkańców		·        Dla gospodarstw indywidualnych, które zdecydują się na wymianę pokrycia dachowego dopłaty do utylizacji azbestu – w przypadku zmiany regulacji prawnych, które na to pozwolą ·        Udostępnienie mieszkańcom kompleksowej informacji o kosztach oraz danych kontaktowych do firm, które zajmują się utylizacją azbestu
5.	Zbyt mała liczba podmiotów gospodarczych		·        Opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla terenów będących własnością gminy ·        Uzbrojenie i sprzedaż przez gminę działek z przeznaczeniem na budowę zakładów produkycjno-handlowo-usługowych
6.	Niewystarczająca liczba miejsc pracy na terenie gminy		·        Przeprowadzenie w ramach partnerstwa prywatno-publicznego szeregu przedsięwzięć podnoszących jakość życia mieszkańców i atrakcyjność gminy, a równocześnie tworzących nowe miejsca pracy ·        Utworzenie w ograniczonym zakresie miejsc pracy bezpośrednio przez gminę poprzez realizację inwestycji z zakresu działania i zadań gminy ·        Propagowanie wśród aktualnych przedsiębiorców programów unijnych, w ramach, których będą mogli uzyskać dotację przy równoczesnym utworzeniu nowych miejsc pracy ·        Budowanie pozytywnej atmosfery ułatwiającej współpracę przedsiębiorców z jednostkami organizacyjnymi gminy
7.	·        Niedostosowane do potrzeb przedsiębiorców kwalifikacje osób bezrobotnych ·        Brak informacji o zapotrzebowaniu na określone kwalifikacje zarówno do pracy na terenie gminy jak i na poziomie regionu		·        Przeprowadzenie badań wśród przedsiębiorców z rejonu powiatu łańcuckiego w kontekście prognozowanych potrzeb zatrudnienia osób na określonych stanowiskach we współpracy z PUP w Łańcucie ·        Stała współpraca z PUP w Łańcucie ·        Organizacja szkoleń uzupełniających kwalifikacje dla osób bezrobotnych i zagrożonych przy udziale PUP oraz z wykorzystaniem środków UE
8.	Brak zainteresowania mieszkańców prowadzeniem gospodarstw ekologicznych		·        Zainicjowanie utworzenia organizacji, która na bazie informacji z rynku zaproponuje producentom rolnym podjęcie upraw, przejmie zadanie poszukiwania odbiorców i prowadzenia negocjacji przy sprzedaży produktów ekologicznych ·        Propagowanie korzyści niskotowarowej produkcji ekologicznej
9.	Brak lokalnych produktów, które mogłyby być motorem rozwoju gminy		·        Udoskonalenie i promocja produktów zgłoszonych przez Stowarzyszenie Kobiet w Korniaktowie Południowym ·        Przeprowadzenie rozmów z kobietami z Koła Gospodyń Wiejskich w celu wyłonienia pomysłów na produkty rękodzielnicze i spożywcze ·        Uczestnictwo w charakterze zwiedzających w targach produktów ekologicznych, produktów regionalnych i rękodzieła artystycznego w celu inspiracji przy tworzeniu własnych propozycji
10.	Większość dochodów mieszkańcy gminy wydają poza gminą		·        Realizacja w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego szeregu inwestycji, które zapewnią spełnienie potrzeb i oczekiwań mieszkańców gminy ·        Uzbrojenie i sprzedaż działek pod realizację przedsięwzięć usługowych i handlowych, w tym w sferze rozrywki, turystyki ·        Utworzenie infrastruktury rekreacyjno-handlowo-usługowej na terenie gminy sprawi, że znaczna część mieszkańców nie będzie miała powodów wyjazdu poza obszar gminy, by realizować swoje potrzeby
11.	Brak wystarczających własnych środków gminy na realizację wielu potrzebnych inwestycji (przedsięwzięć) i projektów nieinfrastrukturalnych		·        Inwestycje wynikające z podstawowych zadań gminy mogą być realizowane z dopłatą środków z UE w ramach RPO i Polski Wschodniej (kanalizacja, drogi, chodniki, itp.) ·        Wykorzystanie leasingu samorządowego ·        Pozostałe inwestycje mogą i powinny być realizowane w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego lub wyłącznie przez prywatnych inwestorów, dla których bodźcem do rozpoczęcia działań będzie plan zagospodarowania przestrzennego, zapisy strategii rozwoju lokalnego gminy a przede wszystkim ujawniona perspektywa osiągnięcia zysków z zainwestowanych środków ·        Alternatywnie gmina może zwrócić się do wyspecjalizowanych podmiotów z wnioskiem o pomoc w wyszukaniu zewnętrznych inwestorów (krajowych i zagr.)
12.	Zarejestrowane bezrobocie na poziomie 11, 7% i dużo większe niezarejestrowane, większość to osoby młode do 34 roku życia		·        Realizacja inwestycji ·        Szkolenia ·        Finansowanie szkoleń i przekwalifikowania ·        Eliminacja przypadków ukrytego zatrudnienia przy równoczesnym statusie bezrobotnego ·        Stworzenie warunków do zaangażowania młodzieży w życie społeczne gminy i poprzez to niedopuszczenie do utrwalania niepożądanych postaw
13.	·         Brak atrakcyjnych ofert pracy na terenie gminy ·         Niskie wynagrodzenia osób zatrudnionych na terenie Podkarpacia		·        Inwestycje infrastrukturalne przyczynią się do powstania wielu miejsc pracy na terenie gminy ·        Wzrost zainteresowania turystów spędzeniem wolnego czasu na terenie gminy spowoduje wzrost zapotrzebowania na pracę przy ich obsłudze ·        Wzrost cen na ekologiczne i regionalne produkty rolne umożliwi podniesienie dochodów osobom zatrudnionym przy tej produkcji oraz spowoduje samozatrudnienie właścicieli gruntów ornych nawet o niewielkim areale. ·        Wzrost kwalifikacji pracowników przyczyni się do wzrostu wydajności pracy, a co za tym idzie, może stanowić podstawę do podwyżek płac.
14.	Osoby pozostające na utrzymaniu opieki społecznej		·        Finansowanie wydatków dotyczących podstawowych potrzeb rodziny i rozwoju dzieci osób ·        Wprowadzenie, jako głównej bezgotówkowej formy pomocy ·        Zaangażowanie do prac interwencyjnych dorosłych osób otrzymujących wsparcie ·        Wprowadzenie obowiązku uczestnictwa w systematycznych szkoleniach podnoszących kwalifikacje zawodowe i świadomość społeczną ·        Zaangażowanie do pracy w ramach spółdzielni socjalnej
15.	Duża grupa osób utrzymująca się z produkcji rolnej na potrzeby własne i z niewielkich środków finansowych z innych źródeł		·         Internet szerokopasmowy, jako źródło dostarczania wiadomości                         i e-learningu, w tym studiów prowadzonych drogą elektroniczną ·         Organizacja bezpłatnych i częściowo płatnych szkoleń podnoszących kwalifikacje bezrobotnych ·         Tworzenie spółdzielni socjalnych dających szansę na pracę osobom o niskich kwalifikacjach i wykluczonym ·         Wspieranie tworzenia grup producenckich ukierunkowanych na produkcję wysokiej jakości ekologicznych produktów ·         Udostępnienie w bibliotekach i czytelniach gminnych zestawu opiniotwórczych czasopism i gazet ·         Organizacja szkoleń i warsztatów dot. produkcji ekologicznej przez oddział ODR i specjalistów zewnętrznych
16.	·         Niewystarczająca infrastruktura pozwalająca na aktywną rozrywkę		·         Budowa w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego lub wyłącznie przez prywatnych inwestorów obiektów służących rozrywce oraz wypoczynkowi mieszkańców i turystów ·         Utwardzenie istniejącej ścieżki rowerowej oraz budowa punktów odpoczynku dla rowerzystów, zamieszczenie tablic informacyjnych itp. – po uzyskaniu zgody Lasów Państwowych
17.	·         Zbyt mała liczba ciekawych ofert spędzania wolnego czasu dla mieszkańców w różnym wieku i zróżnicowanych zainteresowaniach ·        Ograniczona oferta zajęć dla młodzieży w godzinach popołudniowych i wieczornych ·        Niewielki odsetek mieszkańców stanowiących stałych czytelników w bibliotekach i czytelniach placówek gminnych		·         Utworzenie na terenie gminy              e-biblioteki ze zbiorami w formatach elektronicznych. ·         Uzupełnienie oferty czytelni o bieżącą prasę i czasopisma oraz nowe pozycje głownie literatury światowej oraz wydawnictwa popularno naukowe ·         Przeprowadzenie inwestycji, których efektem będzie stworzenie nowych form rozrywki, sportu i wypoczynku na terenie gminy (boiska, parki, basen, kąpielisko, biblioteka muzyczna, itp.) ·         Zaktywizowanie i zmiana charakteru prowadzonej działalności przez GOKiCz w Białobrzegach i wiejskie domy kultury w pozostałych miejscowościach ·         Organizacja cyklicznych imprez, wydarzeń, mających na celu integrację społeczności lokalnej ·         Propagowanie nowych dla regionu form rozrywki typu gra w bulle, itp., m.in. poprzez organizowanie turniejów, konkursów
18.	Brak przyłączenia wszystkich gospodarstw do sieci kanalizacyjnej i wodociągowej, mimo technicznym możliwości.		·         Kontrole przestrzegania przepisów dot. odprowadzania ścieków, prawidłowości budowy szamb i przydomowych oczyszczalni ·         Podejmowanie działań administracyjnych celem podłączenia gospodarstw do sieci kanalizacyjnej ·         Organizacja konkursów na najbardziej zadbane zagrody
19.	Emigracja, głównie młodych i lepiej wykształconych, mieszkańców gminy do dużych miast i za granicę		·         Stworzenie warunków do wygodnego i bezpiecznego życia na terenie gminy ·         Stworzenie warunków do podjęcia pracy lub samozatrudnienia gwarantującej nie tylko godziwe wynagrodzenie, ale też ciekawe zajęcie ·         Zapewnienie atrakcyjnych dla młodych ludzi zajęć pozazawodowych na terenie gminy
19.	Brak kompleksowych działań zmierzających do zmiany struktury i charakteru kwalifikacji posiadanych przez mieszkańców gminy		·         Utworzenie płaszczyzny współpracy PUP w Łańcucie z UG w Białobrzegach i osobami poszukującymi pracę ·         Prowadzenie stałego monitoringu zapotrzebowania na określone kwalifikacje zawodowe (zgłaszane przez pracodawców na rynku lokalnym i regionalnym) ·         Organizacja szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe i pozazawodowe mieszkańców ·         Prowadzenie wybranych zajęć i warsztatów przez domy kultury
20.	Rosnąca fala agresji wśród dzieci i młodzieży, drobna przestępczość		·         Stworzenie alternatywy dla nieformalnych grup młodzieży w zakresie wykorzystania wolnego czasu poprzez udostępnienie infrastruktury oraz organizację różnego rodzaju imprez masowych i grupowych ·         Bezwzględne piętnowanie, ściganie i karanie za przestępstwa i chuligańskie wybryki ·         Wprowadzenie monitoringu miejsc, gdzie dotychczas najczęściej dochodziło do łamania prawa
21.	Ograniczona dostępność do specjalistycznych usług medycznych i programów profilaktyki zdrowotnej		·         Zwiększenie zakresu świadczonych specjalistycznych usług zdrowotnych przez Ośrodek Zdrowia w Białobrzegach ·         Utworzenie domu spokojnej starości
22.	Brak wymiany doświadczeń i nauki poprzez bezpośredni kontakt z innymi kulturami regionów kraju i Europy		·         Nawiązanie kontaktu oraz zawarcie umowy o współpracy i partnerstwie pomiędzy Gminą Białobrzegi a odpowiednikami jednostek samorządu terytorialnego w krajach Unii Europejskiej, co powinno prowadzić docelowo m.in. do wymiany grup młodzieży, kontaktów handlowych i kulturalnych
23.	Słaba znajomość języków obcych wśród mieszkańców gminy		·         Organizacja kursów językowych w domach kultury na terenie gminy ·         Udostępnienie bezpłatnego dostępu do Internetu (sieć WLAN)
24.	Ograniczony kontakt większości mieszkańców ze społecznościami z innych części Europy i świata		·         Organizacja wymiany zagranicznej dzieci i młodzieży ·         Upowszechnianie relacji międzyludzkich poprzez wykorzystanie technologii internetowych
25.	Niewielka liczba miejsc noclegowych		·        Tworzenie bazy noclegowej zróżnicowanej kategorii ·